Aby dostać pracę w straży granicznej, trzeba najpierw zdać testy psychologiczne. Kandydaci twierdzą, że są z reguły proste – obejmują m.in. pytania otwarte, zamknięte i rysunkowe. Zobacz, jak wyglądają takie przykładowe psychotesty i nie daj się zaskoczyć w praktyce.

Ostatnia aktualizacja: 02.04.2025

Jak wyglądają psychotesty do straży granicznej?

Psychotesty mają różne formy, ale zazwyczaj skupiają się na sprawdzeniu cech osobowości, sprawności umysłowej oraz reakcji na różnego rodzaju sytuacje (np. pod wpływem silnego stresu). Psychotesty do straży granicznej mogą zawierać elementy takie jak:

• testy osobowości — ocena cech osobowości, jak empatia, asertywność, odpowiedzialność, czy zdolność do pracy w zespole,
• testy umiejętności — oceniające umiejętności logicznego myślenia, rozwiązywania problemów, czy zdolności werbalne i matematyczne,
• testy sytuacyjne — symulowanie zdarzeń, z jakimi może spotkać się funkcjonariusz straży granicznej, aby ocenić reakcje kandydata,
• badania psychologiczne — mogą obejmować wywiady z psychologiem, badania sprawności psychomotorycznej, czy też ocenę stabilności emocjonalnej,
• rozmowa kwalifikacyjna — autoprezentacja pozwala ocenić zdolność do klarownego wyrażania myśli, umiejętności komunikacyjnych oraz ogólną inteligencję; zawsze należy się spodziewać pytania dotyczącego motywacji do przyłączenia się do straży granicznej — to standardowa praktyka i pytanie, które prawie zawsze padnie.

Co ciekawe, w trakcie badania przeprowadza się co najmniej trzy testy z wykorzystaniem wariografu. Liczba i rodzaj pytań zadawanych podczas każdego testu uzależnione są od celu przeprowadzanego badania oraz danych uzyskanych w trakcie rozmowy wstępnej. W testach nie zadaje się pytań dotyczących przekonań religijnych, preferencji seksualnych czy przekonań politycznych – to prywatna sprawa każdego kandydata i psycholog nie może w nie wnikać.

Kto kieruje na psychotesty do straży granicznej?

W Polsce procesem rekrutacyjnym do straży granicznej zarządza Komenda Główna Straży Granicznej. To właśnie ta instytucja jest odpowiedzialna za określenie kryteriów rekrutacyjnych oraz organizowanie wszelkich etapów rekrutacji, w tym także skierowywanie kandydatów na psychotesty.

Sam proces selekcji i decyzja o skierowaniu kandydatów na psychotesty jest zazwyczaj podejmowana przez specjalistów ds. rekrutacji oraz psychologów zatrudnionych w ramach straży granicznej. Osoby te analizują dokumenty aplikacyjne, przeprowadzają wywiady kwalifikacyjne oraz mogą decydować o konieczności przeprowadzenia testów psychologicznych dla kandydatów.

Gdzie odbywają się psychotesty do straży granicznej?

Badania psychologiczne są przeprowadzane w komórkach organizacyjnych Komendy Głównej, Biura Spraw Wewnętrznych Straży Granicznej, komend oddziałów Straży Granicznej oraz ośrodków szkolenia Straży Granicznej i ośrodków Straży Granicznej, w których czynności służbowe wykonują psycholodzy.

Ile kosztują psychotesty do straży granicznej?

Koszt psychotestów do straży granicznej w Polsce nie jest ujawniany publicznie, ponieważ proces rekrutacji do straży granicznej jest prowadzony przez organy państwowe, takie jak Komenda Główna Straży Granicznej. Koszty związane z procesem rekrutacyjnym, w tym z psychotestami, są pokrywane przez budżet państwa.

Dla kandydatów udział w procesie rekrutacyjnym, w tym w psychotestach, jest zazwyczaj bezpłatny. Organizatorzy rekrutacji nie pobierają opłat od kandydatów za udział w procesie selekcji. Jednak istnieją sytuacje, w których kandydaci mogą ponosić pewne koszty, takie jak koszty podróży na spotkania kwalifikacyjne czy dodatkowe badania lekarskie. 

Ile trwa badanie psychologiczne do straży granicznej?

Czas trwania badania jest zróżnicowany – czasem od wielogodzinnego spotkania, nawet do kilku dni. Zależy to od kilku czynników, takich jak:

• złożoność testów — proces może obejmować różne rodzaje testów psychologicznych czy wywiady z psychologiem, co wpływa na całkowity czas trwania badania;
• liczba kandydatów — jeśli jest duża liczba chętnych, badania trwają dłużej, ponieważ każdy z nich musi być oceniany indywidualnie;
• organizacja i dostępność terminów — czas oczekiwania na terminy badań ustalany jest w zależności od dostępności psychologów oraz harmonogramu rekrutacji.

W praktyce, badanie psychologiczne może trwać od kilku godzin do kilku dni. W tym czasie kandydaci mogą być poddani różnym testom, wywiadom z psychologiem, a także innym formom oceny, takim jak symulowane sytuacje czy zadania praktyczne.

Kiedy można ponownie wykonać psychotesty do straży granicznej?

Ważność psychotestów do straży granicznej zależy od polityki konkretnej instytucji oraz od rodzaju testów. Ogólnie rzecz biorąc, psychotesty są ważne przez określony czas, który może wynosić rok lub dłużej, ale może również być krótszy w zależności od określonych wymogów rekrutacyjnych i regulacji.

W niektórych przypadkach, wyniki psychotestów mogą być ważne przez okres nieco dłuższy niż rok, aby umożliwić kandydatom czas na ponowną aplikację, jeśli nie zostali przyjęci za pierwszym razem. Jednak jeśli kandydat zdecyduje się ponownie aplikować po upływie tego okresu, może być wymagane ponowne przeprowadzenie testów.

Testy psychologiczne do straży granicznej – pytania i odpowiedzi

Konkretne pytania i odpowiedzi z testów psychologicznych wykorzystywanych w procesie rekrutacyjnym do straży granicznej nie mogą być udostępniane, ponieważ są chronione prawem autorskim oraz objęte tajemnicą służbową. Są opracowywane i chronione przez odpowiednie instytucje, aby zapewnić uczciwość i skuteczność procesu rekrutacyjnego, a także, aby uniknąć manipulacji lub oszustw ze strony kandydatów.

Jednak ogólne przykłady kategorii pytań i odpowiedzi, które mogą być zawarte w testach psychologicznych do straży granicznej to:

Część I — Osobowość

Pytania oceniające cechy osobowościowe kandydatów, takie jak ekstrawersja, empatia, asertywność, czy skłonność do ryzyka.

1. Czy wolisz pracować samodzielnie, czy w zespole?

A) Samodzielnie

B) W zespole

C) Bez preferencji

2. Czy preferujesz pracę w stałym miejscu, czy przenoszenie się między różnymi lokalizacjami?

A) Preferuję pracę w stałym miejscu

B) Preferuję przenoszenie się między różnymi lokalizacjami

C) Nie mam preferencji

Część II — Rozwiązywanie problemów

Pytania, które wymagają logicznego myślenia, dedukcji oraz analizy sytuacji, które mogą pojawić się w pracy funkcjonariusza granicznego.

3. Rozwiąż zadanie: „Jeśli Marysia ma 3 jabłka, a Wojtek daje jej 2 jabłka więcej, ile jabłek będzie miała Marysia?”

A) 3

B) 5

C) 2

4. Co zrobiłbyś/zrobiłabyś, gdybyś był/a świadkiem podejrzanego zachowania na granicy?

A) Zgłosił/a to przełożonemu

B) Interweniował/a, próbując samemu/samej zrozumieć sytuację

C) Ignorował/a zachowanie i kontynuował/a swoją pracę

Część III — Reakcja na sytuacje stresowe

Symulowane scenariusze, w których kandydaci muszą określić swoje reakcje na sytuacje stresowe lub konfliktowe.

5. Jak reagujesz na niespodziewane wyzwania w pracy?

A) Szukam szybkiego rozwiązania problemu

B) Czuję się przytłoczony/a i potrzebuję chwili na zastanowienie się

C) Zwracam się o pomoc do kolegów z pracy

6. Co robisz, aby zmniejszyć poziom stresu po trudnym dniu pracy?

A) Wykonuję relaksujące ćwiczenia lub medytację

B) Spędzam czas ze znajomymi i rodziną, aby się odprężyć

C) Pracuję nad rozwiązaniem problemów, które wywołały stres

Część IV — Etyka i wartości

Pytania oceniające zgodność kandydatów z etyką straży granicznej oraz ich wartościami i przekonaniami.

7. Czy zgadzasz się z użyciem siły w celu wykonania obowiązków służbowych?

A) Zdecydowanie tak

B) Raczej tak

C) Raczej nie

D) Zdecydowanie nie

8. Jakie są twoim zdaniem najważniejsze cechy funkcjonariusza straży granicznej?

A) Dyscyplina

B) Sprawiedliwość

C) Przywódczość

D) Inne (proszę podać)

Część V — Motywacja i zaangażowanie

Pytania mające na celu zrozumienie motywacji kandydatów do pracy w straży granicznej oraz ich zaangażowania w wykonywanie obowiązków.

9. Co według Ciebie jest najważniejsze w pracy w straży granicznej?

A) Ochrona granic kraju i zapewnienie bezpieczeństwa społeczeństwu

B) Możliwość rozwoju zawodowego i awansu

C) Wykonywanie obowiązków zgodnie z przepisami i procedurami

10. Jakie cele zawodowe chciałbyś/chciałabyś osiągnąć pracując w straży granicznej?

A) Awansować na wyższe stanowisko w hierarchii straży granicznej

B) Uczestniczyć w misjach zagranicznych

C) Wzmacniać relacje międzynarodowe w ramach współpracy z innymi służbami granicznymi

Psychotesty do straży granicznej – przykładowe zadania

Przykładowe zadania psychologiczne do straży granicznej mogą obejmować różnorodne kategorie, takie jak rozwiązywanie problemów, reakcję na stres, zdolności werbalne i numeryczne, czy ocenę osobowości. Poniżej kilka przykładowych zadań z tych różnych obszarów:

1. Zadanie logiczne — Jeśli Janek jest starszy od Ani, a Ania jest starsza od Krzysia, to kto jest najstarszy?
2. Symulowane zadanie sytuacyjne — Jesteś w patrolu granicznym i napotykasz podejrzane zachowanie. Jak zareagujesz na tę sytuację?
3. Zadanie ze zrozumienia tekstu — Przeczytaj krótki artykuł na temat procedur kontroli granicznej i odpowiedz na pytania dotyczące jego zawartości.
4. Zadanie matematyczne — Jeśli do kontroli przepuszczono 150 osób, a zatrzymano 10% z nich, ile osób zostało zatrzymanych?
5. Kwestionariusz osobowości — Udziel odpowiedzi na zestaw stwierdzeń, aby ocenić swoje preferencje osobowościowe, np. „Często czuję potrzebę zapewnienia bezpieczeństwa innym.”

Zadania są różne w zależności od konkretnych wymagań rekrutacyjnych Komendy Głównej Straży Granicznej, czy też od stosowanej metodyki badawczej. Ważne jest, aby jako kandydat zapoznać się z wytycznymi rekrutacyjnymi i przygotować odpowiednio do testów.

Jak przygotować się na psychotesty do służby granicznej?

Chociaż specyfika testów może się różnić, ogólnie można się spodziewać testów sprawdzających takie umiejętności jak koncentracja, logiczne myślenie, rozwiązywanie problemów oraz odpowiedzi na pytania dotyczące Twoich osobowościowych cech. Kilka ogólnych wskazówek, jak przygotować się do psychotestów do służby granicznej:

• rozwiązuj zadania logiczne i matematyczne, korzystając z dostępnych zasobów online, książek do przygotowania do testów psychotechnicznych czy aplikacji mobilnych,
• zastanów się nad swoimi mocnymi i słabymi stronami, to może pomóc zidentyfikować obszary, na których można pracować przed testami
• praktykuj techniki koncentracji, takie jak medytacja lub rozwiązywanie skomplikowanych zadań w ograniczonym czasie,
• zadbaj o zdrowy sen i odpoczynek przed dniem testów, odpowiedni wypoczynek może poprawić Twoją koncentrację i efektywność podczas testów,
• najważniejsze: staraj się być sobą; nie próbuj udawać kogoś, kim nie jesteś, ponieważ testy często mają wbudowane mechanizmy weryfikacji autentyczności odpowiedzi,
• im więcej czasu poświęcisz na przygotowanie się do testów, tym bardziej będziesz przygotowany na różnorodne rodzaje zadań, z którymi możesz się spotkać.

Pamiętaj, że psychotesty mają na celu ocenę Twoich umiejętności i cech osobowościowych, aby określić, czy jesteś odpowiednią osobą do służby granicznej. Staraj się być spokojny i skupiony podczas testów, ale też bądź autentyczny.

Może Cię zainteresować także nasz inny artykuł o psychotestach: Psychotesty kolejowe – jak wyglądają testy psychologiczne?

Bibliografia:

1. Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 11 maja 2023 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o Straży Granicznej. (2023, czerwiec 9). Dziennik Ustaw 2023, poz. 1080.
2. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 10 lutego 2006 r. w sprawie przeprowadzania postępowania kwalifikacyjnego w stosunku do kandydatów ubiegających się o przyjęcie do służby w Straży Granicznej. (2006, lutego 15). Dziennik Ustaw 2006, nr 23, poz. 175.
3. Decyzja Nr 144 Komendanta Głównego Straży Granicznej z dnia 9 lipca 2014 r. w sprawie prowadzenia badań psychologicznych kandydatów do służby w Straży Granicznej. (2014). Dzienniki Resortowe.