Szynowanie zębów to zabieg polegający na ich stabilizacji w celu ograniczenia ich ruchomości i wzmocnienia struktury przyzębia. Stosuje się go głównie u pacjentów z paradontozą, której skutkiem jest osłabienie tkanek podtrzymujących zęby, ale także po urazach lub w leczeniu ortodontycznym. Celem zabiegu jest poprawa funkcji zgryzu, zmniejszenie dyskomfortu przy nagryzaniu oraz ochrona przed dalszą utratą zębów. Zęby dotknięte rozchwianiem często nie dają dolegliwości bólowych, jednak mogą prowadzić do trudności w jedzeniu, pogorszenia estetyki uśmiechu, a w skrajnych przypadkach – do konieczności ekstrakcji. Dzięki szynowaniu możliwe jest wydłużenie ich trwałości oraz poprawa komfortu pacjenta.

Korekta merytoryczna: dr n. med. Anna Leszczyszyn – lekarz stomatolog, absolwentka Uniwersytetu Medycznego im. Piastów Śląskich we Wrocławiu na kierunku lekarsko-dentystycznym.

Jak przebiega zabieg szynowania zębów?

Szynowanie wykonuje się w znieczuleniu miejscowym lub bez znieczulenia, jeśli zabieg jest mało inwazyjny. W zależności od przyczyny rozchwiania zębów oraz stopnia zaawansowania problemu stosuje się różne metody stabilizacji.

Najczęściej wykorzystywane jest szynowanie kompozytowe, które polega na połączeniu kilku zębów cienką taśmą z włókna szklanego i zabezpieczeniu jej materiałem kompozytowym. Ta metoda pozwala na estetyczne i trwałe unieruchomienie zębów bez konieczności stosowania widocznych elementów metalowych.

W przypadkach bardziej zaawansowanych można zastosować szyny metalowe, które umieszcza się na wewnętrznych powierzchniach zębów. Czasem konieczne jest wykonanie szyn protetycznych, które stabilizują uzębienie w sposób podobny do mostu protetycznego.

Jeśli szynowanie jest wykonywane po urazie, np. złamaniu lub wybiciu zęba, lekarz może zastosować tymczasowe unieruchomienie za pomocą cienkich drutów i specjalnych opatrunków. Po okresie regeneracji podejmuje się decyzję o dalszym leczeniu.

Zabieg trwa od kilkunastu minut do około godziny, w zależności od liczby szynowanych zębów i zastosowanej metody.

Wskazania do szynowania zębów

Zabieg wykonuje się w sytuacjach, gdy zęby tracą stabilność i istnieje ryzyko ich dalszego przemieszczania się lub utraty.

Najczęściej szynowanie stosuje się u pacjentów z paradontozą, u których doszło do zaniku kości i osłabienia tkanek podporowych. Stabilizacja jest zalecana także po urazach mechanicznych, takich jak zwichnięcia czy pęknięcia zębów, aby umożliwić ich regenerację.

W niektórych przypadkach szynowanie jest częścią leczenia ortodontycznego lub protetycznego, zwłaszcza gdy zęby są nadmiernie obciążone i wymagają wzmocnienia.

Przeciwwskazania do szynowania zębów

Nie każdy przypadek rozchwiania zębów można skutecznie leczyć za pomocą szynowania. Jeśli doszło do znacznego zaniku kości i nie ma już wystarczającego podparcia dla zębów, stabilizacja może być nieskuteczna i konieczne będzie leczenie chirurgiczne lub protetyczne.

Przeciwwskazaniem jest również obecność nieleczonych stanów zapalnych, próchnicy czy ropni w jamie ustnej. Przed wykonaniem szynowania konieczne jest wyleczenie wszystkich infekcji oraz przeprowadzenie dokładnej higienizacji.

Pacjenci cierpiący na bruksizm, czyli nawykowe zgrzytanie zębami, mogą wymagać dodatkowej ochrony, np. stosowania szyny relaksacyjnej na noc, ponieważ ich zęby są narażone na nadmierne przeciążenia, które mogą doprowadzić do uszkodzenia szyny stabilizującej.

Skutki uboczne po zabiegu szynowania zębów

Po zabiegu pacjent może odczuwać lekką nadwrażliwość zębów oraz dyskomfort w pierwszych dniach adaptacji do nowej pozycji zgryzowej. Może również pojawić się przejściowe uczucie napięcia w szczęce, które stopniowo ustępuje.

Jeśli szynowanie zostało wykonane nieprawidłowo lub pacjent nie dba o higienę jamy ustnej, może dojść do nagromadzenia płytki bakteryjnej wokół szyny, co sprzyja rozwojowi stanów zapalnych dziąseł. W przypadku długoterminowego szynowania zaleca się regularne wizyty kontrolne oraz profesjonalne oczyszczanie osadów i kamienia nazębnego.

Ile kosztuje szynowanie zębów?

Koszt stabilizacji pojedynczego zęba kompozytem z włóknem szklanym wynosi od 200 do 500 zł, natomiast szynowanie większej liczby zębów w jednym łuku może kosztować od 800 do 3000 zł. W przypadku zastosowania szyny protetycznej cena może być wyższa, zwłaszcza jeśli konieczne jest wykonanie dodatkowych koron lub mostów stabilizujących. Koszt szynowania po urazach mechanicznych zależy od stopnia uszkodzenia zębów i może wynosić od 500 do 2000 zł. Warto zapytać lekarza, czy cena obejmuje także wizyty kontrolne oraz ewentualne korekty szyny, jeśli zajdzie taka potrzeba.

Często zadawane pytania

Czy szynowanie zębów boli?
Nie, zabieg jest całkowicie bezbolesny i w większości przypadków nie wymaga nawet znieczulenia.

Jak długo trzeba nosić szynę?
Czas zależy od przyczyny szynowania. W przypadku urazów mechanicznych stabilizacja trwa zwykle kilka tygodni, natomiast w leczeniu paradontozy może być konieczna na stałe.

Czy szyna jest widoczna?
Szynowanie kompozytowe z włóknem szklanym jest praktycznie niewidoczne, ponieważ stosuje się materiały dopasowane do koloru zębów. Szyny metalowe są mniej estetyczne, ale stosowane głównie od wewnętrznej strony łuku zębowego.

Czy można normalnie jeść po zabiegu?
Tak, ale przez pierwsze dni zaleca się unikanie bardzo twardych pokarmów, które mogłyby uszkodzić stabilizację.

Czy szynowanie zawsze zapobiega utracie zębów?
Nie, jeśli choroba przyzębia jest bardzo zaawansowana, szynowanie może jedynie opóźnić utratę zębów, ale nie zawsze jest w stanie jej zapobiec. W takich przypadkach konieczne może być leczenie chirurgiczne lub protetyczne.