Zdjęcie małoobrazkowe, nazywane także zdjęciem punktowym lub wewnątrzustnym, to jedno z najczęściej wykonywanych badań radiologicznych w stomatologii. Służy do precyzyjnej diagnostyki pojedynczego zęba lub niewielkiego obszaru jamy ustnej. Jest wykorzystywane głównie do oceny zmian próchnicowych, stanu korzeni, struktur okołowierzchołkowych oraz jakości leczenia kanałowego. Badanie pozwala na szybkie i szczegółowe zobrazowanie wewnętrznej budowy zęba, co ułatwia wykrywanie niewidocznych gołym okiem ubytków próchnicowych, złamań czy stanów zapalnych wokół korzeni. Dzięki małej dawce promieniowania i wysokiej dokładności jest to jedno z podstawowych narzędzi diagnostycznych stosowanych w codziennej praktyce stomatologicznej.

Korekta merytoryczna: dr n. med. Anna Leszczyszyn – lekarz stomatolog, absolwentka Uniwersytetu Medycznego im. Piastów Śląskich we Wrocławiu na kierunku lekarsko-dentystycznym.

Jak przebiega badanie zdjęcia małoobrazkowego?

Zdjęcie małoobrazkowe jest szybkie, bezbolesne i trwa zaledwie kilka sekund. Wykonuje się je w pozycji siedzącej, a pacjent nie musi się do niego specjalnie przygotowywać.

Na początku lekarz umieszcza w jamie ustnej niewielki czujnik cyfrowy lub tradycyjny film rentgenowski w pobliżu badanego zęba. Następnie kieruje na niego głowicę aparatu rentgenowskiego i wykonuje naświetlenie. Promieniowanie przechodzi przez tkanki zęba, a obraz rejestrowany jest na filmie lub w systemie cyfrowym.

Nowoczesne aparaty rentgenowskie wykorzystujące technologię cyfrową pozwalają na natychmiastowe uzyskanie obrazu na monitorze komputera, co umożliwia lekarzowi szybką ocenę i postawienie diagnozy.

Wskazania do wykonania zdjęcia małoobrazkowego

Badanie wykonuje się w celu dokładnej oceny pojedynczego zęba lub niewielkiej grupy zębów. Jest szczególnie przydatne w diagnostyce próchnicy, zwłaszcza w trudno dostępnych miejscach, takich jak przestrzenie międzyzębowe.

Zdjęcie punktowe pozwala także ocenić stan korzeni, wykryć zmiany zapalne i torbiele okołowierzchołkowe oraz sprawdzić skuteczność leczenia kanałowego, np. poprawność wypełnienia kanałów korzeniowych. Jest również pomocne w diagnostyce złamań korzeni i uszkodzeń mechanicznych zębów.

W chirurgii stomatologicznej zdjęcie małoobrazkowe jest wykorzystywane przed ekstrakcją zębów oraz w ocenie procesu gojenia po zabiegach.

Przeciwwskazania do wykonania zdjęcia małoobrazkowego

Zdjęcie małoobrazkowe jest badaniem bezpiecznym, ale jak każde badanie rentgenowskie, nie powinno być wykonywane bez uzasadnionej potrzeby.

Nie zaleca się go kobietom w ciąży, chyba że jest to konieczne do postawienia diagnozy. W takim przypadku stosuje się specjalne osłony ołowiane, które minimalizują ekspozycję na promieniowanie.

Pacjenci z licznymi wcześniejszymi ekspozycjami na promieniowanie rentgenowskie powinni poinformować o tym lekarza, aby ograniczyć liczbę badań do niezbędnego minimum.

Skutki uboczne po wykonaniu zdjęcia małoobrazkowego

Zdjęcie małoobrazkowe nie powoduje skutków ubocznych i nie wymaga rekonwalescencji. Dawka promieniowania jest minimalna, a badanie trwa bardzo krótko. Pacjent może natychmiast wrócić do codziennych czynności, a wyniki są dostępne od razu po wykonaniu zdjęcia.

W przypadku pacjentów z nadwrażliwością na promieniowanie lub skłonnością do odruchu wymiotnego (zwłaszcza gdy czujnik umieszczany jest w tylnej części jamy ustnej) może wystąpić chwilowy dyskomfort.

Ile kosztuje zdjęcie małoobrazkowe?

Koszt pojedynczego zdjęcia wynosi od 30 do 80 zł, a w przypadku zdjęć cyfrowych cena może być nieco wyższa. Niektóre gabinety oferują wykonanie zdjęcia w ramach wizyty diagnostycznej, co oznacza, że jego koszt może być wliczony w cenę konsultacji.

Często zadawane pytania

Czy zdjęcie małoobrazkowe boli?
Nie, badanie jest całkowicie bezbolesne.

Jak długo trwa wykonanie zdjęcia?
Cała procedura zajmuje zaledwie kilka sekund.

Czy promieniowanie rentgenowskie jest szkodliwe?
Dawka promieniowania jest bardzo niska i nie stanowi zagrożenia dla zdrowia.

Czy można jeść i pić przed badaniem?
Tak, badanie nie wymaga żadnych specjalnych przygotowań.

Czy zdjęcie punktowe wymaga skierowania?
W większości przypadków nie, ale lekarz prowadzący decyduje, czy badanie jest konieczne do dalszej diagnostyki.