Stomatolog dziecięcy, czyli pedodonta, to lekarz dentysta specjalizujący się w leczeniu zębów mlecznych i stałych u dzieci oraz młodzieży. Zajmuje się zarówno profilaktyką, jak i terapią chorób jamy ustnej u najmłodszych pacjentów – od momentu wyrzynania się pierwszych zębów aż do zakończenia rozwoju zgryzu. Jego rola wykracza poza samo leczenie – obejmuje również budowanie pozytywnego nastawienia do wizyt stomatologicznych i naukę prawidłowej higieny jamy ustnej. Stomatolog dziecięcy łączy wiedzę kliniczną z umiejętnością pracy z dzieckiem – cierpliwością, empatią i zdolnością do redukowania stresu. Dzięki odpowiedniemu podejściu jest w stanie przeprowadzić leczenie w sposób bezpieczny i komfortowy, nawet u dzieci bojących się gabinetu stomatologicznego lub mających wcześniejsze nieprzyjemne doświadczenia.
Korekta merytoryczna: dr n. med. Anna Leszczyszyn – lekarz stomatolog, absolwentka Uniwersytetu Medycznego im. Piastów Śląskich we Wrocławiu na kierunku lekarsko-dentystycznym.
Jakie zabiegi wykonuje stomatolog dziecięcy?
Zakres pracy stomatologa dziecięcego obejmuje wszystkie podstawowe procedury stomatologiczne, dostosowane do potrzeb młodych pacjentów. Pedodonta:
- leczy zęby mleczne i zęby stałe we wczesnym stadium rozwoju,
- usuwa ogniska próchnicy i wykonuje estetyczne wypełnienia,
- przeprowadza leczenie kanałowe zębów mlecznych i niedojrzałych zębów stałych,
- wykonuje zabiegi profilaktyczne: lakowanie, fluoryzację, oczyszczanie,
- kontroluje rozwój zgryzu i ewentualne nieprawidłowości zębowo-szczękowe,
- usuwa zęby mleczne w razie wskazań ortodontycznych lub związanych z opóźnionym ich wypadaniem,
- udziela pomocy w przypadku urazów zębów,
- wspiera dzieci i rodziców w wypracowaniu dobrych nawyków higienicznych.
W razie potrzeby kieruje dziecko do ortodonty, chirurga stomatologicznego lub innego specjalisty.
Kiedy warto udać się do stomatologa dziecięcego?
Pierwsza wizyta u stomatologa dziecięcego powinna odbyć się około 1. roku życia, czyli po wyrznięciu się pierwszych zębów. Dalsze kontrole powinny odbywać się regularnie – co 3 do 6 miesięcy – nawet jeśli dziecko nie zgłasza żadnych dolegliwości. Do pedodonty należy się zgłosić również, gdy:
- zauważalne są zmiany próchnicowe (plamy, ubytki, przebarwienia),
- dziecko skarży się na ból zęba lub nadwrażliwość,
- występują trudności z gryzieniem, mową, nadmiernym ślinieniem,
- zęby mleczne wypadają zbyt wcześnie lub zbyt późno,
- doszło do urazu w obrębie twarzy lub zębów,
- rodzic zauważa niepokojące nawyki (ssanie palca, zgrzytanie zębami),
- konieczna jest ocena rozwoju zgryzu i przestrzeni dla zębów stałych.
Wczesna interwencja pozwala uniknąć skomplikowanego leczenia w przyszłości oraz zapobiega powikłaniom wynikającym z przedwczesnej utraty zębów mlecznych.
Jak wygląda wizyta u stomatologa dziecięcego?
Wizyta u pedodonty różni się od standardowej wizyty stomatologicznej – lekarz poświęca dużo czasu na adaptację dziecka do gabinetu i sprzętu, budując pozytywne skojarzenia.
Pierwsze spotkania mają często charakter zapoznawczy. Lekarz pokazuje instrumenty, opowiada o przebiegu leczenia i pozwala dziecku zadawać pytania. W przypadku małych dzieci zabieg odbywa się przy współudziale rodzica, który może pozostać w gabinecie i wspierać dziecko emocjonalnie.
Leczenie zawsze odbywa się w znieczuleniu miejscowym, przy zachowaniu maksymalnego komfortu i bezpieczeństwa. W trudniejszych przypadkach (duży lęk, mała współpraca) stosuje się leczenie w sedacji wziewnej (podtlenkiem azotu), a wyjątkowo – w znieczuleniu ogólnym.
Dlaczego leczenie zębów mlecznych jest ważne?
Zęby mleczne pełnią ważną funkcję – umożliwiają prawidłowe gryzienie, mowę, utrzymanie przestrzeni dla zębów stałych i prawidłowy rozwój szczęk.
Próchnica w zębach mlecznych może prowadzić do bólu, ropni, powikłań ogólnoustrojowych oraz zaburzeń rozwoju zębów stałych. Nieleczone stany zapalne mogą też wpływać negatywnie na samoocenę i funkcjonowanie dziecka w przedszkolu czy szkole.
Dlatego tak ważne jest, by nie ignorować problemów z zębami mlecznymi – ich leczenie to inwestycja w zdrowie jamy ustnej na całe życie.
Często zadawane pytania
Od jakiego wieku dziecko powinno chodzić do dentysty?
Już od pierwszego roku życia. Regularne wizyty pozwalają wychwycić problemy na wczesnym etapie i oswoić dziecko z gabinetem.
Czy zęby mleczne trzeba leczyć, skoro i tak wypadną?
Tak. Nieleczona próchnica prowadzi do bólu, infekcji i może negatywnie wpłynąć na zęby stałe. Zbyt wczesna utrata mleczaka zaburza rozwój zgryzu.
Czy leczenie zębów mlecznych boli?
Nie. Stomatolog dziecięcy stosuje nowoczesne znieczulenia, a cała wizyta odbywa się w przyjaznej atmosferze. W razie potrzeby stosuje się sedację wziewną.
Co robić, jeśli dziecko boi się dentysty?
Warto umówić się na wizytę adaptacyjną. Pedodonta potrafi zbudować relację i przełamać lęk dziecka poprzez zabawę i spokojne podejście.
Czy dzieci mogą mieć leczenie kanałowe?
Tak – zęby mleczne oraz zęby stałe w okresie rozwoju można leczyć kanałowo. Pedodonta stosuje do tego specjalne techniki i materiały.
