Leczenie nakładkowe to nowoczesna metoda ortodontyczna polegająca na stosowaniu przezroczystych nakładek (alignerów), które stopniowo przesuwają zęby do pożądanej pozycji. Jest to alternatywa dla tradycyjnych aparatów stałych, pozwalająca na skuteczną korekcję wad zgryzu w sposób niemal niewidoczny. Dzięki temu nakładki są szczególnie popularne wśród dorosłych pacjentów oraz osób, które cenią estetykę i komfort leczenia. Alignery są wykonywane indywidualnie na podstawie skanów cyfrowych jamy ustnej i zmieniane co kilka lub kilkanaście dni, aby stopniowo prostować zęby. Należy je zdejmować podczas jedzenia i mycia zębów, co ułatwia utrzymanie prawidłowej higieny.

Korekta merytoryczna: dr n. med. Anna Leszczyszyn – lekarz stomatolog, absolwentka Uniwersytetu Medycznego im. Piastów Śląskich we Wrocławiu na kierunku lekarsko-dentystycznym.

Jak przebiega leczenie nakładkowe?

Pierwszym etapem jest konsultacja ortodontyczna, podczas której lekarz ocenia stan zgryzu i określa, czy pacjent kwalifikuje się do leczenia nakładkami. Wykonywane są skany cyfrowe lub wyciski, na podstawie których lekarz przy użyciu specjalistycznego oprogramowania tworzy symulację efektów leczenia. Pacjent może zobaczyć, jak będą wyglądały jego zęby po zakończeniu terapii.

Po zaakceptowaniu planu leczenia ortodonta zleca wykonanie zestawu nakładek, które pacjent otrzymuje na kilku kolejnych wizytach. Każda nakładka jest noszona przez około 1–2 tygodnie, po czym zastępowana kolejną, nieco zmodyfikowaną wersją. Cały proces polega na stopniowym przesuwaniu zębów zgodnie z wcześniej opracowanym planem.

Nakładki powinny być noszone przez 20–22 godziny na dobę, zdejmowane jedynie do jedzenia, picia (z wyjątkiem wody) oraz mycia zębów. Wizyty kontrolne odbywają się co 6–8 tygodni, a całkowity czas leczenia wynosi od kilku miesięcy do około 2 lat, w zależności od stopnia skomplikowania wady.

Po zakończeniu terapii konieczne jest stosowanie retencji, aby zapobiec przesunięciu się zębów do pierwotnej pozycji. Retainer może mieć formę stałego drucika przyklejonego do wewnętrznej strony zębów lub przezroczystej nakładki retencyjnej noszonej na noc.

Wskazania do leczenia nakładkowego

Nakładki ortodontyczne skutecznie korygują wiele wad zgryzu, ale najlepiej sprawdzają się w przypadku łagodnych i umiarkowanych nieprawidłowości. Najczęściej stosuje się je w następujących przypadkach:

• Stłoczenia zębów, gdy brakuje miejsca w łuku i konieczne jest ich wyrównanie,
• Szparowatość, czyli nadmierne odstępy między zębami,
• Tyłozgryzy i przodozgryzy, gdy górne lub dolne zęby są nieznacznie wysunięte,
• Zgryz krzyżowy, jeśli dotyczy pojedynczych zębów,
• Nawrót wady po wcześniejszym leczeniu ortodontycznym, jeśli pacjent nie stosował retencji.

Leczenie nakładkami jest szczególnie polecane pacjentom, którzy nie chcą nosić widocznego aparatu stałego. Jest to wygodne rozwiązanie dla osób dorosłych oraz tych, które prowadzą aktywny tryb życia i cenią sobie komfort użytkowania.

Przeciwwskazania do leczenia nakładkowego

Nie każdy pacjent może skorzystać z leczenia nakładkami. Przeciwwskazaniem jest również brak systematyczności pacjenta. Alignery wymagają noszenia przez 20–22 godziny na dobę – jeśli pacjent nie przestrzega tego zalecenia, leczenie może być nieskuteczne lub wydłużyć się w czasie.

Nie zaleca się stosowania nakładek u pacjentów z chorobami przyzębia bez wcześniejszego przygotowania periodontologicznego, ponieważ nadmierne przesuwanie zębów może pogłębić problemy związane z rozchwianiem zębów i osłabieniem kości.

Skutki uboczne po leczeniu nakładkowym

Leczenie nakładkami jest komfortowe, ale w pierwszych dniach po założeniu nowej nakładki pacjenci mogą odczuwać lekki ból lub ucisk. Objawy te nie są niepokojące i wynikają z działania sił ortodontycznych przesuwających zęby. Dyskomfort zazwyczaj ustępuje po 1–2 dniach.

Niektórzy pacjenci zgłaszają niewielkie podrażnienia dziąseł lub wewnętrznej strony policzków, szczególnie jeśli nakładka ma ostre krawędzie. W takich przypadkach ortodonta może je delikatnie wygładzić.

W trakcie leczenia może pojawić się lekkie seplenienie, szczególnie na początku noszenia nakładek. Większość pacjentów przyzwyczaja się do nich w ciągu kilku dni i problem znika samoistnie.

Po zakończeniu terapii i zdjęciu nakładek zęby mogą mieć tendencję do przesuwania się, dlatego niezwykle ważne jest stosowanie retencji. Brak noszenia retainera może spowodować nawrót wady i konieczność ponownego leczenia ortodontycznego.

Ile kosztuje leczenie nakładkowe?

Koszt pełnej terapii wynosi od 8000 do 30.000 zł, a w bardziej skomplikowanych przypadkach może sięgać 35.000 zł. Niektóre gabinety oferują możliwość płatności ratalnej, co pozwala na rozłożenie kosztów na dłuższy czas. Wizyty kontrolne są rzadsze niż w przypadku aparatów stałych. Dodatkowym kosztem jest retencja, której cena wynosi od 500 do 2000 zł, w zależności od wybranego rodzaju retainera.

Często zadawane pytania

Czy leczenie nakładkami jest skuteczne? Tak

Czy noszenie nakładek boli? Może wystąpić lekki ucisk przez 1–2 dni po założeniu nowej nakładki, ale jest on mniej intensywny niż w przypadku aparatów stałych.

Czy można jeść w nakładkach? Nie, alignery należy zdejmować na czas posiłków. Można w nich pić jedynie wodę, aby uniknąć przebarwień i uszkodzenia nakładek.

Czy można zdjąć nakładki na ważne spotkanie? Tak, ale należy pamiętać, że powinny być noszone przez 20–22 godziny na dobę, aby leczenie było skuteczne.

Jak długo trwa leczenie nakładkami? Czas leczenia wynosi od kilku miesięcy do około 2 lat, w zależności od rodzaju wady i systematyczności pacjenta.