Wypełnienie zęba mlecznego – na czym polega? Opis zabiegu [stomatologia]

Wypełnienie zęba mlecznego to zabieg stomatologiczny polegający na odbudowie ubytku próchnicowego u dzieci w celu zachowania zdrowia jamy ustnej i prawidłowego rozwoju zgryzu. Choć zęby mleczne są tymczasowe, ich przedwczesna utrata prowadzi do wad zgryzu, nieprawidłowego wyrzynania się zębów stałych oraz problemów z żuciem i wymową. Przebieg próchnicy w zębach mlecznych przebiega szybciej niż w zębach stałych, ponieważ ich struktura jest bardziej porowata, a szkliwo cieńsze, co sprawia, że bakterie przenikają głębiej w krótkim czasie. Wypełnienie pozwala na wyleczenie, zahamowanie rozwoju próchnicy, eliminację bólu i zachowanie funkcji zęba aż do jego naturalnej wymiany na ząb stały.

Korekta merytoryczna: dr n. med. Anna Leszczyszyn – lekarz stomatolog, absolwentka Uniwersytetu Medycznego im. Piastów Śląskich we Wrocławiu na kierunku lekarsko-dentystycznym.

Jak przebiega założenie wypełnienia w zębie mlecznym?

Procedura rozpoczyna się od dokładnej oceny stanu zęba i ewentualnego zastosowania znieczulenia, jeśli ubytek jest głęboki i może powodować dyskomfort. W nowoczesnej stomatologii dziecięcej stosuje się znieczulenie miejscowe w formie żelu lub sprayu, przed podaniem znieczulenia miejscowego, co minimalizuje stres związany z zabiegiem.

Następnie stomatolog usuwa próchnicę za pomocą wiertła lub – jeśli ubytek jest powierzchowny – metodą abrazji powietrznej, która pozwala na bezwiertłowe oczyszczanie zęba. Po przygotowaniu ubytku lekarz wytrawia powierzchnię zęba, aplikuje system łączący (bond), który poprawia przyczepność materiału, a następnie nakłada warstwami wypełnienie i utwardza je światłem lampy polimeryzacyjnej. Na koniec dopasowuje kształt wypełnienia do zgryzu i poleruje powierzchnię, aby zapewnić dziecku maksymalny komfort podczas gryzienia.

Wskazania do wypełnienia zęba mlecznego

Wypełnienie jest konieczne w przypadku próchnicy, ubytków powstałych w wyniku urazów mechanicznych oraz innych uszkodzeń struktury zęba. Próchnica u dzieci rozwija się bardzo szybko, dlatego nawet niewielkie zmiany próchnicowe wymagają interwencji stomatologicznej, aby zapobiec ich dalszemu postępowi.

Wypełnienie stosuje się także w przypadku uszkodzeń mechanicznych, np. po uderzeniu lub upadku, jeśli ząb mleczny został ukruszony lub złamany. Czasami wypełnienie pełni funkcję ochronną, gdy ząb mleczny jest osłabiony i wymaga wzmocnienia przed jego naturalnym wypadnięciem.

Leczenie zębów mlecznych jest szczególnie ważne, ponieważ ich stan wpływa na rozwój zębów stałych. Wczesna utrata mleczaków może powodować przesuwanie się sąsiednich zębów, co prowadzi do problemów ortodontycznych i konieczności leczenia ortodontycznego.

Przeciwwskazania do wypełnienia zęba mlecznego

Nie wszystkie zęby mleczne nadają się do leczenia za pomocą wypełnienia, dlatego stomatolog ocenia, czy zabieg jest konieczny i możliwy do wykonania. Jeśli próchnica jest bardzo zaawansowana i doszło do zapalenia miazgi, konieczne może być leczenie kanałowe, amputacyjne lub ekstrakcja zęba, aby uniknąć powikłań.

Nie zaleca się zakładania wypełnienia, jeśli ząb mleczny ma się wkrótce naturalnie wymienić. Jeśli proces fizjologicznej resorpcji korzenia (zaniku korzenia przed wypadnięciem zęba) jest zaawansowany, stomatolog może zdecydować o pozostawieniu zęba bez interwencji lub jego usunięciu, jeśli powoduje ból.

W przypadku dzieci, które nie współpracują w trakcie wizyty stomatologicznej, lekarz może zalecić alternatywne metody leczenia, takie jak impregnacja próchnicy lapisem (srebrowanie) lub zastosowanie tzw. koron stalowych, które chronią ząb do momentu jego wymiany.

Skutki uboczne po założeniu wypełnienia w zębie mlecznym

Wypełnienie w zębie mlecznym jest bezpieczne, ale czasem pojawia się przejściowa nadwrażliwość. Niektóre dzieci mogą odczuwać lekki dyskomfort przy gryzieniu bezpośrednio po zabiegu, zwłaszcza jeśli wypełnienie było większe. Objawy te ustępują zwykle po kilku dniach.

W niektórych przypadkach dziecko może czuć, że ząb jest „inny” lub „za wysoki”. Jeśli po kilku dniach uczucie to nie mija, warto zgłosić się na wizytę kontrolną, aby stomatolog mógł skorygować powierzchnię wypełnienia.

Zdarza się, że wypełnienia w zębach mlecznych ulegają wypłukaniu lub pęknięciu, zwłaszcza jeśli dziecko spożywa twarde pokarmy lub intensywnie nagryza zęby. W takich sytuacjach konieczna jest ponowna odbudowa ubytku.

Ile kosztuje wypełnienie zęba mlecznego?

Standardowe wypełnienie kompozytowe kosztuje od 150 do 300 zł. Wypełnienia glasjonomerowe, które uwalniają fluor i dodatkowo chronią ząb przed próchnicą, kosztują od 100 do 250 zł. W niektórych gabinetach dostępne są kolorowe wypełnienia dla dzieci, które sprawiają, że leczenie jest mniej stresujące. Ich cena jest zbliżona do klasycznych materiałów kompozytowych. Jeśli ząb wymaga wcześniejszego założenia opatrunku leczniczego, koszt leczenia może wzrosnąć o dodatkowe 50–100 zł.

Często zadawane pytania

Czy warto leczyć zęby mleczne, skoro i tak wypadną? Tak, ponieważ próchnica w zębach mlecznych może prowadzić do bólu, stanów zapalnych, takich jak ropień, oraz problemów z wyrzynaniem zębów stałych.

Czy leczenie zębów mlecznych boli? Nie, w większości przypadków zabieg jest bezbolesny. Jeśli ubytek jest głęboki, stomatolog stosuje znieczulenie miejscowe w formie żelu lub sprayu, aby dziecko nie odczuwało dyskomfortu.

Jak długo utrzymuje się wypełnienie w zębie mlecznym? Wypełnienie powinno utrzymać się do momentu naturalnej wymiany zęba na stały. Jeśli jednak dziecko często spożywa twarde pokarmy lub zaciska zęby, może dojść do jego przedwczesnego starcia.

Czy dziecko może jeść od razu po wypełnieniu? Tak, ale przez pierwsze godziny warto unikać bardzo twardych i kleistych pokarmów, aby wypełnienie dobrze się utrwaliło.

Czy po wypełnieniu ząb mleczny może ponownie zachorować na próchnicę? Tak, dlatego ważna jest odpowiednia higiena jamy ustnej i regularne wizyty kontrolne u stomatologa. Wypełnienie chroni przed dalszym rozwojem próchnicy, ale nie eliminuje ryzyka jej pojawienia się w innych miejscach.