Leczenie aparatem stałym estetycznym (dwa łuki) – co to jest? Opis zabiegu [ortodoncja]

Leczenie aparatem stałym estetycznym to metoda ortodontyczna pozwalająca na skuteczną korekcję wad zgryzu przy jednoczesnym zachowaniu wysokiej estetyki uśmiechu. Aparat ten działa identycznie jak klasyczny aparat metalowy, ale jego elementy – zamki i łuki – są wykonane z materiałów mniej widocznych na zębach, takich jak porcelana, kompozyt czy szafir. Dzięki temu stanowi doskonałe rozwiązanie dla pacjentów, którzy chcą poprawić ustawienie zębów w sposób dyskretny. Aparaty estetyczne polecane są osobom dorosłym i młodzieży, którym zależy na skutecznym leczeniu ortodontycznym bez widocznych metalowych elementów. Zamki porcelanowe lub szafirowe doskonale komponują się z kolorem zębów, dzięki czemu aparat jest mniej zauważalny.

Korekta merytoryczna: dr n. med. Anna Leszczyszyn – lekarz stomatolog, absolwentka Uniwersytetu Medycznego im. Piastów Śląskich we Wrocławiu na kierunku lekarsko-dentystycznym.

Jak przebiega leczenie aparatem stałym estetycznym?

Leczenie rozpoczyna się od konsultacji ortodontycznej, podczas której lekarz ocenia stan zgryzu i dobiera odpowiednią metodę korekcji. Na podstawie badań klinicznych, zdjęcia panoramicznego i cefalometrycznego ortodonta planuje leczenie i omawia jego przebieg z pacjentem.

Następnie wykonuje się wyciski lub skanowanie cyfrowe jamy ustnej, na podstawie których przygotowywane są zamki estetyczne. Sam proces zakładania aparatu trwa około 1,5–2 godzin i jest całkowicie bezbolesny. Ortodonta mocuje zamki do powierzchni zębów za pomocą specjalnego kleju, a następnie przytwierdza do nich łuk ortodontyczny. W przypadku aparatów estetycznych stosuje się łuki powlekane białą lub przezroczystą powłoką, co dodatkowo zmniejsza widoczność aparatu.

Podczas leczenia pacjent uczęszcza na regularne wizyty kontrolne co 4–6 tygodni, podczas których ortodonta dokonuje regulacji łuków i wymienia ligatury. Całkowity czas terapii wynosi od 12 do 36 miesięcy, w zależności od rodzaju wady zgryzu i reakcji organizmu na leczenie.

Po zakończeniu leczenia aparat jest zdejmowany, a pacjent przechodzi do etapu retencji, który zapobiega nawrotowi wady. W tym celu stosuje się retainery w postaci cienkich drutów przyklejanych do wewnętrznej strony zębów lub przezroczystych nakładek retencyjnych.

Wskazania do leczenia aparatem stałym estetycznym

Aparaty estetyczne stosuje się w leczeniu niemal wszystkich wad zgryzu. Szczególnie polecane są w przypadku pacjentów, którzy oczekują skutecznej terapii, ale chcą uniknąć widocznych metalowych zamków. Leczenie aparatem stałym estetycznym jest wskazane w sytuacjach takich jak:

• Stłoczenie zębów, gdy brakuje miejsca w łuku i konieczne jest ich wyrównanie,
• Szparowatość, czyli nadmierne odstępy między zębami,
• Tyłozgryz, gdy górne zęby są zbyt wysunięte względem dolnych,
• Przodozgryz, w którym dolne zęby wysuwają się przed górne,
• Zgryz krzyżowy, gdy górne i dolne zęby nieprawidłowo się stykają,
• Zgryz głęboki, gdy górne zęby nadmiernie zakrywają dolne,
• Korekta ustawienia pojedynczych zębów, gdy konieczne jest precyzyjne przesunięcie.

Aparaty estetyczne szczególnie chętnie wybierają pacjenci dorośli, którym zależy na estetycznym wyglądzie w trakcie leczenia ortodontycznego.

Przeciwwskazania do leczenia aparatem stałym estetycznym

Nie każdy pacjent może skorzystać z aparatu estetycznego, ponieważ w niektórych przypadkach jego zastosowanie może być mniej efektywne lub wiązać się z większym ryzykiem uszkodzenia.

Nie zaleca się stosowania aparatów porcelanowych lub kompozytowych u pacjentów ze skłonnością do zaciskania i zgrzytania zębami (bruksizm), ponieważ zamki estetyczne są mniej odporne na pęknięcia niż metalowe.

Osoby z bardzo ciemnym odcieniem zębów mogą zauważyć, że zamki porcelanowe nie idealnie komponują się z ich naturalnym kolorem szkliwa. W takich przypadkach warto rozważyć aparat szafirowy, który jest bardziej przezroczysty i lepiej dopasowuje się do różnych odcieni zębów.

Leczenie aparatem estetycznym wymaga również szczególnej dbałości o higienę, ponieważ zamki porcelanowe i kompozytowe mogą z czasem ulegać przebarwieniom. Pacjenci spożywający dużą ilość kawy, herbaty czy czerwonego wina powinni regularnie wykonywać higienizację jamy ustnej, aby zapobiec osadzaniu się barwników na powierzchni aparatu.

Skutki uboczne po leczeniu aparatem stałym estetycznym

Leczenie aparatem estetycznym, podobnie jak w przypadku tradycyjnych aparatów stałych, może powodować początkowy dyskomfort. W pierwszych dniach po założeniu pacjenci często odczuwają ucisk na zęby i delikatny ból, który zwykle ustępuje po kilku dniach.

Niektórzy pacjenci zgłaszają również podrażnienia błony śluzowej policzków i języka, szczególnie w początkowym okresie noszenia aparatu. W takich sytuacjach pomocne są woski ortodontyczne, które minimalizują otarcia.

Zamki estetyczne, zwłaszcza porcelanowe i kompozytowe, są bardziej kruche niż metalowe, co oznacza, że istnieje większe ryzyko ich uszkodzenia. Pacjenci powinni unikać gryzienia bardzo twardych pokarmów, takich jak orzechy, twarde cukierki czy surowa marchewka.

Po zakończeniu leczenia może wystąpić lekkie odwapnienie szkliwa w miejscach, gdzie znajdowały się zamki. Regularne wizyty higienizacyjne i stosowanie preparatów remineralizujących pomagają zminimalizować ten efekt.

Ile kosztuje leczenie aparatem stałym estetycznym?

Koszt aparatu na jeden łuk wynosi od 3000 do 5000 zł, co oznacza, że leczenie obu łuków kosztuje od 6000 do 10.000 zł. Aparaty szafirowe są droższe od porcelanowych, ponieważ ich zamki są bardziej przezroczyste i odporne na przebarwienia. Cena całego leczenia, uwzględniając wizyty kontrolne, może wynosić od 10.000 do 15.000 zł. Dodatkowym kosztem jest aparat retencyjny, który należy nosić po zakończeniu leczenia, aby zapobiec nawrotowi wady. Retainer ruchomy kosztuje od 500 do 1500 zł, a stały od 800 do 2000 zł.

Często zadawane pytania

Czy aparat estetyczny działa tak samo skutecznie jak metalowy? Tak, pod względem skuteczności nie ma różnicy, choć zamki estetyczne są bardziej kruche.

Czy zamki porcelanowe mogą się przebarwiać? Tak, mogą chłonąć barwniki z jedzenia i napojów, dlatego zaleca się unikanie kawy, herbaty i czerwonego wina.

Czy leczenie aparatem estetycznym boli? Nie, ale w pierwszych dniach po założeniu może wystąpić lekki dyskomfort, który ustępuje po kilku dniach.