
Higienizacja to zabieg stomatologiczny usuwający kamień nazębny, osady i przebarwienia, który poprawia zdrowie jamy ustnej oraz estetykę uśmiechu. Regularne przeprowadzanie higienizacji zmniejsza ryzyko próchnicy, chorób dziąseł i nieświeżego oddechu. Procedura obejmuje skaling, piaskowanie, polerowanie i fluoryzację. Jest bezpieczna, bezbolesna i daje natychmiastowe efekty. Zęby stają się czystsze, gładsze i jaśniejsze, a szkliwo mniej podatne na działanie bakterii i kwasów. Higienizacja pozwala także na wczesne wykrycie problemów stomatologicznych, co ułatwia skuteczne leczenie.
Korekta merytoryczna: dr n. med. Anna Leszczyszyn – lekarz stomatolog, absolwentka Uniwersytetu Medycznego im. Piastów Śląskich we Wrocławiu na kierunku lekarsko-dentystycznym.
Rodzaje higienizacji
Higienizacja składa się z kilku etapów, które dobiera się w zależności od potrzeb pacjenta. Pierwszym z nich jest skaling, czyli usuwanie kamienia nazębnego przy pomocy ultradźwięków lub narzędzi ręcznych. Kamień powstaje z płytki bakteryjnej i przyczynia się do stanów zapalnych dziąseł oraz paradontozy. Wyróżnia się skaling naddziąsłowy, który usuwa kamień widoczny na powierzchni zębów, oraz skaling poddziąsłowy, eliminujący złogi znajdujące się pod dziąsłami.
Kolejnym etapem jest piaskowanie, które polega na usunięciu osadów i przebarwień za pomocą strumienia wody, powietrza oraz cząsteczek specjalnego proszku. Zabieg ten sprawdza się szczególnie u osób pijących kawę, herbatę, czerwone wino lub palących papierosy. Po piaskowaniu przeprowadza się polerowanie, które wygładza powierzchnię zębów i utrudnia ponowne odkładanie się osadów oraz bakterii. Do tego celu stosuje się pasty polerskie oraz specjalne szczoteczki lub gumki. Na zakończenie wykonuje się fluoryzację, która wzmacnia szkliwo i chroni przed próchnicą. Na zęby nakłada się preparat z fluorem w postaci żelu, pianki lub lakieru, dzięki czemu stają się bardziej odporne na działanie kwasów i bakterii.
Wskazania do higienizacji
Higienizacja jest zalecana każdemu, niezależnie od wieku, ponieważ pomaga utrzymać zdrowe zęby i dziąsła. Zabieg warto wykonać zwłaszcza wtedy, gdy na zębach gromadzi się kamień nazębny, ponieważ jego obecność prowadzi do stanów zapalnych dziąseł i paradontozy. Regularna higienizacja jest także wskazana u osób, które borykają się z osadami i przebarwieniami wynikającymi z diety bogatej w barwiące produkty, takie jak kawa, herbata czy czerwone wino. Również palenie papierosów powoduje nieestetyczne zmiany na szkliwie, które można skutecznie usunąć w trakcie zabiegu.
Nieświeży oddech często ma związek z nagromadzeniem bakterii i osadów na powierzchni zębów, dlatego higienizacja pomaga w walce z halitozą. Osoby noszące aparat ortodontyczny mają utrudniony dostęp do niektórych obszarów jamy ustnej, co sprzyja odkładaniu się kamienia i osadów. W ich przypadku regularna higienizacja pozwala utrzymać zęby w dobrej kondycji. Zabieg ten warto wykonać również przed wybielaniem, ponieważ oczyszczone zęby lepiej reagują na preparaty wybielające, co poprawia efekt estetyczny. Higienizacja jest również istotnym etapem przygotowania do leczenia stomatologicznego, ponieważ czyste zęby zwiększają skuteczność plombowania, leczenia kanałowego czy zabiegów protetycznych.
Przeciwwskazania do higienizacji
Higienizacja jest bezpieczna, jednak w niektórych przypadkach należy zachować ostrożność lub odłożyć zabieg na później. Osoby z ciężkimi chorobami dziąseł i przyzębia, zwłaszcza w zaawansowanej paradontozie, mogą wymagać innych metod leczenia przed przeprowadzeniem higienizacji. Zabieg nie jest zalecany bezpośrednio po ekstrakcji zęba, implantacji lub innych interwencjach chirurgicznych w jamie ustnej, ponieważ tkanki wymagają czasu na zagojenie.
Pacjenci z alergią na składniki używane podczas piaskowania lub fluoryzacji powinni poinformować stomatologa o swoich uczuleniach, aby dobrać odpowiednie preparaty. W przypadku osób z zaawansowaną osteoporozą skaling ultradźwiękowy często nie jest wskazany, a osoby z rozrusznikiem serca powinny skonsultować się z lekarzem przed przystąpieniem do zabiegu, ponieważ ultradźwięki mogą zakłócać jego działanie.
Skutki uboczne po higienizacji
Higienizacja jest zabiegiem bezpiecznym, ale u niektórych pacjentów mogą wystąpić krótkotrwałe skutki uboczne. Często obserwuje się nadwrażliwość zębów, szczególnie na zimno i ciepło, co jest efektem usunięcia kamienia i odsłonięcia wrażliwych powierzchni szkliwa. Dyskomfort ten ustępuje zazwyczaj po kilku dniach. Niektórzy pacjenci mogą odczuwać lekkie podrażnienie dziąseł, a w niektórych przypadkach może pojawić się chwilowe krwawienie.
Po skalingu powierzchnia zębów może wydawać się szorstka, zanim zostanie przeprowadzone polerowanie. Rzadko zdarza się metaliczny posmak w ustach, który wynika z użycia preparatów fluorkowych. Objawy te są przejściowe i nie wymagają interwencji.
Ile kosztuje higienizacja?
Skaling naddziąsłowy kosztuje od 150 do 250 zł, natomiast skaling poddziąsłowy, który jest bardziej skomplikowany, może wynosić od 200 do 400 zł. Piaskowanie to wydatek rzędu 100–200 zł, a polerowanie i fluoryzacja to koszt 50–150 zł. Kompleksowa higienizacja, obejmująca wszystkie etapy, zazwyczaj kosztuje od 250 do 500 zł. W niektórych przypadkach, gdy występuje duża ilość kamienia nazębnego, cena może być wyższa.
Często zadawane pytania
Jak często należy wykonywać higienizację? Zabieg zaleca się przeprowadzać co 6–12 miesięcy. Osoby ze skłonnością do odkładania kamienia lub noszące aparat ortodontyczny mogą potrzebować higienizacji częściej.
Czy higienizacja boli? Procedura jest bezbolesna, ale u niektórych pacjentów może pojawić się krótkotrwała nadwrażliwość, zwłaszcza jeśli mają odsłonięte szyjki zębowe.
Czy można jeść i pić po zabiegu? Tak, jednak przez kilka godzin warto unikać barwiących napojów i pokarmów, takich jak kawa, herbata czy czerwone wino, aby zapobiec powstawaniu nowych przebarwień.
Czy higienizacja wybiela zęby? Zabieg usuwa osady i przebarwienia, co sprawia, że zęby wydają się jaśniejsze, ale nie działa jak profesjonalne wybielanie.
Czy higienizacja chroni przed próchnicą? Tak, usuwanie bakterii i kamienia nazębnego zmniejsza ryzyko próchnicy oraz chorób dziąseł. Regularna higienizacja wspomaga zdrowie jamy ustnej i utrzymanie świeżego oddechu.