Wkład koronowo-korzeniowy – co warto wiedzieć? Opis zabiegu [protetyka]

Wkład koronowo-korzeniowy to element protetyczny stosowany w celu odbudowy mocno zniszczonego zęba po leczeniu kanałowym. Wzmacnia strukturę korzenia i pozwala na stabilne osadzenie przyszłej korony protetycznej. Dzięki temu ząb odzyskuje funkcję żucia i estetyczny wygląd, a pacjent nie musi decydować się na jego ekstrakcję i leczenie implantologiczne. Najczęściej wkłady stosuje się w zębach leczonych endodontycznie, które są osłabione i nie mają wystarczającej ilości własnej tkanki, by utrzymać koronę. Wkład zapewnia dodatkowe wzmocnienie i zmniejsza ryzyko złamania zęba. W zależności od materiału i techniki wykonania wkłady mogą być prefabrykowane lub indywidualnie dopasowane do anatomicznego kształtu korzenia.

Korekta merytoryczna: dr n. med. Anna Leszczyszyn – lekarz stomatolog, absolwentka Uniwersytetu Medycznego im. Piastów Śląskich we Wrocławiu na kierunku lekarsko-dentystycznym.

Jak przebiega wykonanie wkładu koronowo-korzeniowego?

Przed przystąpieniem do zabiegu lekarz przeprowadza dokładne badanie jamy ustnej oraz wykonuje zdjęcie rentgenowskie, które pozwala ocenić stan korzenia oraz jakość wcześniejszego leczenia kanałowego. Jeśli wypełnienie kanałów nie jest szczelne lub widoczne są zmiany zapalne, konieczne może być powtórne leczenie endodontyczne.

Po potwierdzeniu, że korzeń jest odpowiednio przygotowany, stomatolog usuwa część materiału wypełniającego kanał i opracowuje przestrzeń na wkład. Wkłady mogą być prefabrykowane (z włókna szklanego lub metalu) i dobierane bezpośrednio w gabinecie lub indywidualnie wykonywane w laboratorium protetycznym na podstawie wycisku.

Jeśli stosowany jest wkład lany, pobierany jest wycisk korzenia, a następnie przekazywany do technika, który przygotowuje precyzyjnie dopasowaną rekonstrukcję. Po kilku dniach gotowy wkład jest osadzany w kanale zęba przy użyciu cementu stomatologicznego. Ostatecznym etapem leczenia jest odbudowa korony zęba – może być wykonana z materiału kompozytowego lub w postaci pełnej korony protetycznej.

Rodzaje wkładów koronowo-korzeniowych

Wkłady mogą być wykonane z różnych materiałów. Wkłady metalowe, czyli lany stop metalu, są bardzo trwałe, ale mogą powodować zaciemnienie korzenia, co nie jest korzystne w odcinku przednim. Alternatywą są wkłady z włókna szklanego, które są bardziej elastyczne i lepiej przenoszą siły żucia, dzięki czemu zmniejszają ryzyko pęknięcia korzenia. Najbardziej estetyczne są wkłady cyrkonowe, które są trwałe, odporne na ścieranie i dobrze współgrają z koronami pełnoceramicznymi.

Wskazania do zastosowania wkładu koronowo-korzeniowego

Wkłady stosuje się, gdy ząb jest mocno zniszczony i nie posiada wystarczającej ilości własnych tkanek do utrzymania korony protetycznej. Dotyczy to zarówno zębów przednich, gdzie liczy się wysoka estetyka, jak i zębów bocznych, które muszą przenosić duże siły żucia. Wskazaniem do wykonania wkładu są także złamania korony zęba oraz potrzeba wzmocnienia zębów filarowych przed wykonaniem mostu protetycznego.

Przeciwwskazania do zastosowania wkładu koronowo-korzeniowego

Nie każdy ząb może być odbudowany za pomocą wkładu. Jeśli korzeń jest zbyt krótki, pęknięty lub otaczająca go kość uległa zanikowi, leczenie może być nieskuteczne i konieczne będzie usunięcie zęba. Wkładu nie stosuje się także w przypadku obecności aktywnego stanu zapalnego wokół korzenia, ponieważ brak stabilnego podłoża może prowadzić do powikłań i utraty zęba.

Skutki uboczne po założeniu wkładu koronowo-korzeniowego

Po zabiegu pacjent może odczuwać lekką tkliwość i nadwrażliwość na nacisk, zwłaszcza jeśli ząb był mocno osłabiony. U niektórych osób pojawia się także chwilowy dyskomfort przy nagryzaniu, który ustępuje po kilku dniach adaptacji. Jeśli wkład został źle dopasowany lub pacjent ma skłonność do zgrzytania zębami, może dojść do pęknięcia korzenia, dlatego w niektórych przypadkach zaleca się stosowanie szyn relaksacyjnych.

W rzadkich przypadkach może wystąpić obluzowanie wkładu, co wymaga ponownego osadzenia go w kanale. Aby uniknąć powikłań, pacjent powinien przestrzegać zaleceń lekarza i regularnie zgłaszać się na wizyty kontrolne.

Ile kosztuje wkład koronowo-korzeniowy?

Wkład z włókna szklanego to koszt od 300 do 800 zł, natomiast wkład metalowy lany wykonany w laboratorium protetycznym może kosztować od 500 do 1000 zł. Najdroższe są wkłady cyrkonowe, których cena waha się od 800 do 1500 zł. Jeśli konieczna jest odbudowa całej korony zęba, całkowity koszt leczenia, włącznie z koroną protetyczną, może wynosić od 1500 do 4000 zł.

Często zadawane pytania

Czy zabieg jest bolesny?
Nie, cały proces odbywa się w znieczuleniu miejscowym, więc pacjent nie odczuwa bólu.

Jak długo utrzymuje się wkład koronowo-korzeniowy?
Przy prawidłowej higienie i regularnych kontrolach wkład może służyć nawet 20 lat.

Czy wkład może się złamać?
Tak, jeśli ząb był mocno osłabiony lub pacjent mocno zaciska zęby. W takich przypadkach zaleca się stosowanie koron ceramicznych i ochronnych szyn na noc.

Czy wkład jest widoczny?
Nie, ponieważ znajduje się wewnątrz korzenia. Ostateczna estetyka zależy od rodzaju korony, która zostanie na nim osadzona.

Czy wkład można usunąć?
Teoretycznie tak, ale może to być skomplikowane. W większości przypadków leczenie wkładem traktuje się jako rozwiązanie długoterminowe.