Plastyka wędzidełka – kiedy warto ją wykonać? Opis zabiegu [chirurgia stomatologiczna]

Plastyka wędzidełka to zabieg chirurgiczny polegający na zmianie przyczepu wędzidełka wargi górnej, dolnej lub języka. Wykonuje się go zarówno u dzieci, jak i dorosłych, jeśli nieprawidłowa budowa wędzidełka powoduje problemy z wymową, przyjmowaniem pokarmów, wadami zgryzu lub napięciem tkanek przyzębia prowadzącym do recesji dziąseł. Nieprawidłowo ukształtowane wędzidełko może powodować szparę między górnymi jedynkami (diastemę), utrudniać ruchy języka oraz sprzyjać problemom ortodontycznym i periodontologicznym. Dzięki zabiegowi można poprawić funkcję, komfort pacjenta oraz zapobiec przyszłym powikłaniom.

Korekta merytoryczna: dr n. med. Anna Leszczyszyn – lekarz stomatolog, absolwentka Uniwersytetu Medycznego im. Piastów Śląskich we Wrocławiu na kierunku lekarsko-dentystycznym.

Jak przebiega zabieg plastyki wędzidełka?

Zabieg wykonywany jest w znieczuleniu miejscowym i trwa zazwyczaj od 10 do 30 minut. Przeprowadza się go metodą klasyczną (za pomocą skalpela) lub laserową, która pozwala na szybsze gojenie.

Podczas zabiegu lekarz dokonuje nacięcia wędzidełka i odpowiednio je modeluje, aby nadać mu prawidłową długość oraz położenie. W niektórych przypadkach konieczne jest usunięcie części tkanki, aby uniknąć jej ponownego przyrośnięcia w nieprawidłowy sposób. Na koniec rana zostaje zabezpieczona szwami lub, w przypadku lasera, goi się samoistnie bez konieczności szycia.

Po zabiegu pacjent otrzymuje zalecenia dotyczące pielęgnacji rany oraz ćwiczeń logopedycznych wspomagających prawidłowe funkcjonowanie języka lub warg.

Wskazania do plastyki wędzidełka

Zabieg wykonuje się, gdy nieprawidłowa budowa wędzidełka wpływa na funkcję jamy ustnej, powodując dyskomfort lub problemy zdrowotne.

Najczęstsze wskazania do zabiegu to:

• skrócone wędzidełko języka utrudniające mówienie, zwłaszcza wymawianie głosek wymagających unoszenia języka (np. „r” i „l”),
• skrócone wędzidełko wargi górnej powodujące diastemę (szparę między jedynkami),
• napięcie wędzidełka prowadzące do recesji dziąseł i odsłonięcia szyjek zębowych,
• trudności z ssaniem u noworodków, wynikające z ograniczonej ruchomości języka,
• przeciążenie tkanek jamy ustnej, które może sprzyjać wadom zgryzu i problemom ortodontycznym.

Przeciwwskazania do plastyki wędzidełka

Choć zabieg jest bezpieczny, istnieją sytuacje, w których należy go odroczyć lub całkowicie z niego zrezygnować.

Nie wykonuje się go w przypadku aktywnych stanów zapalnych jamy ustnej, infekcji bakteryjnych i wirusowych, niekontrolowanej cukrzycy oraz zaburzeń krzepnięcia krwi. U małych dzieci decyzję o konieczności zabiegu podejmuje lekarz w ewentualnym porozumieniu z logopedą, ponieważ niektóre przypadki skróconego wędzidełka można skorygować ćwiczeniami.

Skutki uboczne po zabiegu plastyki wędzidełka

Po zabiegu może wystąpić niewielki ból, obrzęk oraz krótkotrwałe trudności z mówieniem lub jedzeniem. W przypadku metody chirurgicznej konieczne jest przestrzeganie zaleceń dotyczących higieny oraz unikanie podrażnień operowanego miejsca.

Zastosowanie lasera zmniejsza ryzyko krwawienia i przyspiesza proces gojenia, ale w pierwszych dniach pacjent może odczuwać lekkie pieczenie. W rzadkich przypadkach może dojść do nadmiernego bliznowacenia, co wymaga ponownej korekty chirurgicznej.

Ile kosztuje plastyka wędzidełka?

Plastyka wędzidełka klasyczną metodą chirurgiczną kosztuje od 300 do 800 zł, natomiast zabieg laserowy, który zapewnia szybsze gojenie, kosztuje od 600 do 1500 zł. Warto zapytać lekarza, czy cena obejmuje także wizytę kontrolną oraz ewentualne usunięcie szwów, jeśli były stosowane.

Często zadawane pytania

Czy zabieg plastyki wędzidełka boli?
Nie, ponieważ przeprowadza się go w znieczuleniu miejscowym. Po zabiegu może wystąpić niewielki dyskomfort, który można złagodzić środkami przeciwbólowymi.

Jak długo trwa rekonwalescencja?
Pełne zagojenie trwa zazwyczaj od 7 do 14 dni, choć w przypadku metody laserowej proces ten może być krótszy.

Czy plastyka wędzidełka wpływa na mowę?
Tak, jeśli problemem było skrócone wędzidełko języka, poprawa może być odczuwalna po kilku tygodniach, zwłaszcza gdy pacjent wykonuje zalecone ćwiczenia logopedyczne.

Czy po zabiegu można normalnie jeść?
Tak, ale przez pierwsze dni warto unikać gorących, ostrych i twardych potraw, które mogłyby podrażnić ranę.

Czy zabieg jest konieczny u dzieci?
Nie zawsze. W niektórych przypadkach logopeda może zalecić ćwiczenia rozciągające wędzidełko, które mogą pomóc uniknąć interwencji chirurgicznej.