Cynamon to przyprawa, którą większość ludzi zna z kuchni – aromatyczna kora, podkreślający smak ciast lub herbaty dodatek. Jednak cynamon od dawna bywa też wykorzystywany w tradycyjnych metodach leczenia rozmaitych dolegliwości – bólu, stanów zapalnych, infekcji. Czy ten domowy środek jest skuteczny także w kontekście bólu zęba? Czy rzeczywiście cynamon ma właściwości, które mogą przynieść ulgę, i w jakich warunkach warto by go używać? Sprawdź, co mówią badania, jak cynamon wpływa na jamę ustną, jakie są sposoby stosowania oraz przeciwwskazania, a także jak bardzo nauka potwierdza (lub poddaje w wątpliwość) jego efekty w stomatologii.
Może Cię zainteresować: Eukaliptus na ból zęba lub Kolendra na ból zęba
Cynamon na ból zęba – czy ma właściwości przeciwbólowe?
Cynamon zawiera związki takie jak cinnamaldehyd, eugenol i inne flawonoidy oraz polifenole, które wykazują działanie przeciwzapalne i przeciwbólowe. W badaniu eksperymentalnym na modelach zwierzęcych, ekstrakt z Cinnamomum zeylanicum w dawkach 200-400 mg/kg spowodował znaczące zmniejszenie odpowiedzi bólowej. To oznacza, że pewne substancje w cynamonie wpływają na mechanizmy bólu – hamują stany zapalne, które często towarzyszą bólom zęba (np. zapalenie dziąsła, miazgi). Ponadto, cynamon ma działanie antybakteryjne: ogranicza namnażanie bakterii odpowiedzialnych za próchnicę i stany zapalne, co może zmniejszać źródło bólu, jeśli jest związane z infekcją. Trzeba jednak podkreślić, że większość badań dotyczy działania w warunkach laboratoryjnych lub na zwierzętach, nie bezpośrednio u ludzi z bólem zęba. Wobec tego, choć właściwości te wyglądają obiecująco, nie wiadomo, na ile intensywność bólu można złagodzić cynamonem w realnych domowych warunkach, ani czy ulga będzie trwała.
Jak cynamon wpływa na ogólny stan jamy ustnej?
Poza potencjalnym działaniem przeciwbólowym, cynamon ma kilka korzystnych efektów w obrębie jamy ustnej. Jego ekstrakty i olejek eteryczny mają działanie antybakteryjne i dwufazowe: hamują bakterie planktonowe (wolno żyjące) oraz te tworzące biofilm (płytkę nazębną), co jest istotne przy próchnicy, zapaleniu dziąseł i chorobach przyzębia. W badaniach laboratoryjnych cynamonowy olejek eteryczny hamował bakterie takie jak Streptococcus mutans i Porphyromonas gingivalis. Użycie cynamonu jako składnika płukanki lub żelu przy zabiegach w chorobach przyzębia pokazało, że może zmniejszać krwawienie dziąseł, głębokość kieszeni dziąsłowych i poziomy markerów zapalnych, jak IL-1β. Dodatkowo, cynamon ma działanie antyoksydacyjne – chroni komórki błony śluzowej jamy ustnej przed stresem oksydacyjnym, który nasila stany zapalne i może przyczyniać się do chorób dziąseł. Efekt świeżości oddechu również bywa wymieniany: aromat i działanie przeciwbakteryjne pomagają ograniczać nieprzyjemny zapach spowodowany drobnoustrojami.
W jaki sposób używać cynamon na bolący ząb?
Można użyć olejku eterycznego cynamonowego (jeśli jest dostępny i czysty), ale zawsze rozcieńczonego w oleju nośnikowym (np. oliwie z oliwek, oleju kokosowym). Kilka kropli takiej mieszanki nanieś na wacik i przyłóż zewnętrznie do policzka w pobliżu bolącego zęba – pozwoli to uniknąć bezpośredniego kontaktu z miazgą czy bardzo wrażliwą dziąsłem. Inną formą jest płukanka cynamonowa – przygotuj herbatę lub napar z kory lub proszku cynamonu w wodzie (ciepłej, ale nie gorącej), odczekaj, aż przestygnie, a potem płukaj jamę ustną kilka razy dziennie przez krótki czas. Możesz także stosować pastę z proszku cynamonu zmieszanego z odrobiną wody lub oleju, nakładając ją ostrożnie na powierzchnię zęba lub dziąsła, ale tylko powierzchownie, przez krótki czas. Po kilku minutach należy dobrze wypłukać. W przypadku chorób dziąseł lub przyzębia, cynamonowy żel lub krem przygotowany na bazie ekstraktu cynamonu stosowany jako dodatek do klasycznego leczenia dentystycznego (np. czyszczenie, skalowanie) może przynieść korzyść, ale zawsze najlepiej po konsultacji ze stomatologiem.
Przeciwwskazania do stosowania cynamonu
Po pierwsze – alergie i podrażnienia: skóra, błona śluzowa jamy ustnej u niektórych osób może reagować pieczeniem, zaczerwienieniem lub pękaniem, szczególnie przy wyższym stężeniu olejku lub długim kontakcie. Po drugie – rodzaj cynamonu: cynamon cassia zawiera znaczące ilości kumaryny, która w nadmiernych ilościach jest toksyczna dla wątroby. Jeśli używasz suplementów lub mocnych olejków, trzeba zwrócić uwagę, jaki gatunek cynamonu i jaka dawka. Kobiety w ciąży, karmiące piersią oraz dzieci – szczególnie małe – powinny stosować ostrożnie cynamon, unikać dużych dawek lub silnych olejków eterycznych bez konsultacji medycznej. Osoby z problemami wątroby lub nerek, biorące leki metabolizowane w wątrobie, mogą być narażone na interakcje metaboliczne; także silne olejki mogą przebudzać reakcje alergiczne lub wpływać negatywnie, jeśli zostaną użyte niewłaściwie. Długotrwałe lub częste stosowanie wysokich stężeń bez przerw może podrażnić dziąsła i błonę śluzową, zamiast przynosić korzyść.
Czy nauka potwierdza działanie cynamonu w stomatologii?
Badania nad cynamonem w stomatologii są obiecujące, ale jeszcze nie przekonują do tego stopnia, by traktować cynamon jako zamiennik profesjonalnego leczenia. Wiele badań to prace laboratoryjne lub eksperymenty na zwierzętach – wykazano, że ekstrakty cynamonu i olejek cynamonowy hamują bakterie odpowiedzialne za próchnicę i choroby przyzębia, ale nie jest to wystarczająco mocny argument. Na przykład badanie kliniczne stosujące żel cynamonowy jako dodatek do skalowania i root planing u pacjentów z przewlekłym zapaleniem przyzębia pokazało lepsze wyniki w redukcji głębokości kieszeni dziąsłowych i markerów zapalnych niż samo leczenie mechaniczne. To świadczy, że cynamon może wspomagać działania stomatologiczne. Ale badanie to nie dotyczyło bezpośrednio bólu zęba, lecz stanów zapalnych przyzębia. Ponadto, w przeglądzie „Effects of Cinnamon (Cinnamomum spp.) in Dentistry” autorzy zauważają, że choć działania antybakteryjne i przeciwgrzybicze są dobrze potwierdzone, to brakuje solidnych badań klinicznych dotyczących skuteczności cynamonu jako środka łagodzącego ból zęba. W skrócie – cynamon ma potencjał, ale nauka jeszcze nie daje jednoznacznych gwarancji, że w każdym przypadku przyniesie ulgę bólową porównywalną do leków przeciwbólowych czy działania stomatologicznych interwencji.
Bibliografia
- https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC9123718/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32932678/
- https://www.nature.com/articles/s41598-021-85375-3
- https://ijdmsrjournal.com/issue_dcp/Evaluation%20of%20Cinnamon%20as%20an%20Adjunct%20to%20Scaling%20and%20Root%20Planing%20In%20Treatment%20of%20Chronic%20Periodontitis%20Patient.pdf
