Znieczulenie u dentysty jest bezpieczne i stosowane na całym świecie każdego dnia, ale czasami wywołuje nietypowe skutki uboczne, które wykraczają poza zwykłe działanie znieczulenia miejscowego. Możesz odczuwać ból nosa, ucha albo gardła, mieć katar, nudności, biegunkę czy zawroty głowy. Takie objawy zwykle nie są groźne, wynikają z reakcji nerwowych, działania samego środka lub stresu organizmu. Przeczytaj, skąd się biorą i jak je złagodzić, aby uniknąć niepotrzebnego stresu i szybciej wrócić do zdrowia po wizycie u stomatologa.
Korekta merytoryczna: dr n. med. Anna Leszczyszyn – lekarz stomatolog, absolwentka Uniwersytetu Medycznego im. Piastów Śląskich we Wrocławiu na kierunku lekarsko-dentystycznym.
Może Cię zainteresować: Śmierć po znieczuleniu u dentysty – przeczytaj, jeśli się boisz.
Ból nosa po znieczuleniu u dentysty
Ból lub odrętwienie nosa po znieczuleniu u lekarza dentysty to skutek rozprzestrzenienia się środka znieczulającego na pobliskie nerwy i tkanki. Znieczulenie nasiękowe w okolicy szczęki często obejmuje nerw podoczodołowy, który odpowiada również za czucie w skrzydełkach nosa i górnej wardze. Dlatego możesz odczuwać dziwne mrowienie, napięcie albo dyskomfort w nosie. To zjawisko nie jest niebezpieczne i ustępuje, gdy lek zostanie zmetabolizowany – zwykle w ciągu 2-4 godzin. Jeśli uczucie jest nasilone, pomaga ciepły kompres, delikatne rozmasowanie policzka oraz spokojne oddychanie nosem, które poprawia ukrwienie i przyspiesza ustąpienie objawów.
Ból ucha po znieczuleniu u dentysty
Ból ucha pojawia się wtedy, gdy środek znieczulający podany w okolicy żuchwy lub szczęki podrażnia nerwy przebiegające blisko przewodu słuchowego. Nerw trójdzielny, odpowiedzialny za czucie w twarzy, ma odgałęzienia biegnące w kierunku ucha. To sprawia, że ból potrafi promieniować i sprawia wrażenie, jakby sam narząd słuchu był objęty dolegliwością. Zwykle taki dyskomfort utrzymuje się kilka godzin i nie wymaga leczenia. Jeśli chcesz złagodzić objaw, przyłóż ciepły ręcznik w okolice ucha, unikaj nagłych zmian pozycji głowy i pozwól sobie na odpoczynek. Jeśli ból nie ustępuje po 24 godzinach lub nasila się, skonsultuj swój stan u lekarza, ponieważ ucho jest też miejscem, gdzie ujawniają się zupełnie niezależne infekcje.
🦷 Ból ucha po znieczuleniu częściej zgłaszają osoby z nadwrażliwym układem nerwowym lub napięciami mięśni żwaczy.
Ból gardła po znieczuleniu u dentysty
Ból gardła nie występuje po klasycznym znieczuleniu miejscowym, ale pojawia się często po znieczuleniu ogólnym u dentysty, czyli narkozie. Podczas takiego znieczulenia stosuje się intubację – cienką rurkę wprowadzoną do tchawicy, która podtrzymuje oddychanie. To mechaniczne drażnienie powoduje późniejsze drapanie, chrypkę i ból gardła. Objawy zwykle ustępują po 1-2 dniach. W złagodzeniu pomaga płukanie gardła roztworem soli fizjologicznej, ssanie tabletek nawilżających, picie chłodnych napojów i unikanie bardzo gorących lub pikantnych potraw. Jeśli ból utrzymuje się dłużej niż kilka dni lub pojawiają się trudności w oddychaniu, skonsultuj się z lekarzem.
🦷 Suchość i ból gardła po intubacji nasilają się, jeśli pacjent przed zabiegiem oddychał przez usta albo miał odwodnioną śluzówkę. Dlatego stomatolodzy zalecają, aby dobrze nawodnić się dzień przed planowanym zabiegiem.
Katar i kichanie po znieczuleniu zęba
Katar i kichanie po znieczuleniu u dentysty są nietypowe, ale możliwe. Najczęściej to reakcja alergiczna lub nadwrażliwość błony śluzowej nosa na składniki preparatu, zwłaszcza na środki obkurczające naczynia, takie jak adrenalina. Zdarza się też, że pacjent interpretuje jako katar to, co jest po prostu przejściowym uczuciem zatkanego nosa spowodowanym działaniem znieczulenia w tej okolicy. Objawy zwykle ustępują, gdy znieczulenie przestaje działać. Aby je złagodzić, warto nawilżać powietrze w pomieszczeniu, pić wodę małymi łykami i płukać nos roztworem soli fizjologicznej. Jeśli katarowi towarzyszy obrzęk, wysypka lub duszność, konieczna jest szybka interwencja medyczna, ponieważ może to świadczyć o reakcji alergicznej.
🦷 Częste kichanie po znieczuleniu może być również wywołane samym ukłuciem igły, które podrażnia zakończenia nerwowe w okolicy szczęki. To reakcja, która nie ma nic wspólnego z infekcją.
Ból brzucha, biegunka, wymioty
Dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego występują rzadko po znieczuleniu miejscowym, częściej po narkozie do znieczulenia stomatologicznego. Nudności i wymioty wynikają z wpływu leków znieczulających. Biegunka lub ból brzucha mogą być efektem ubocznym leków towarzyszących, np. antybiotyków, lub reakcją psychosomatyczną organizmu. Jeśli dolegliwości są lekkie, zwykle wystarcza odpoczynek, lekkostrawna dieta i picie wody. W razie nasilonych wymiotów trzeba zadbać o nawodnienie elektrolitami. Jeśli objawy utrzymują się, albo towarzyszy im gorączka czy osłabienie, należy skontaktować się z lekarzem, aby wykluczyć poważniejszą reakcję.
🦷 Pacjenci, którzy będą poddawani znieczuleniu ogólnemu, muszą przygotować się według zaleceń lekarza anestezjologa.
Zawroty głowy, omdlenia, utrata przytomności
Zawroty głowy i osłabienie to jedne z najczęstszych reakcji po podaniu znieczulenia, zwłaszcza gdy pacjent bardzo się stresuje wizytą u dentysty. Mogą wynikać z nagłego spadku ciśnienia, hipoglikemii (czyli spadku poziomu cukru we krwi), a także z samego działania leku. Omdlenia zdarzają się głównie w sytuacjach silnego lęku, a nie z powodu toksycznego działania środka. Utrata przytomności wymaga jednak natychmiastowej reakcji – wezwania pomocy i ułożenia pacjenta w pozycji bezpiecznej. Lekkie zawroty głowy możesz złagodzić, siadając spokojnie, pijąc wodę i unikając nagłego wstawania z fotela dentystycznego. Jeśli objawy powtarzają się, konieczna jest diagnostyka kardiologiczna lub neurologiczna, aby upewnić się, że nie kryje się za nim poważniejsza choroba.
🦷 Najwięcej omdleń po znieczuleniu u lekarza dentysty występuje u młodych, szczupłych osób z silnym lękiem przed zabiegiem. To tzw. omdlenie wazowagalne, które nie ma związku z toksycznym działaniem środka, lecz z reakcją organizmu na stres.
Bibliografia:
- https://www.researchgate.net/publication/356638200_Adverse_effects_following_dental_local_anesthesia_a_literature_review
- https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC10796083/
- https://en.wikipedia.org/wiki/Dental_anesthesia
