Zabieg usunięcia tarczycy dla wielu pacjentów jest koniecznością, wynikającą z walki o własne zdrowie i dobre samopoczucie. Rekonwalescencja, jakość oraz długość życia bez tarczycy jest jednak uzależniona od wprowadzenia pewnych zmian w dotychczasowym stylu życia. 

Czego nie wolno po operacji tarczycy, jaka dieta po usunięciu tarczycy jest najbardziej zalecana — czy można być szczupłym po usunięciu tarczycy? Wielu pacjentów zastanawia się także, czy brak tarczycy skraca życie? W dzisiejszym artykule zebraliśmy najważniejsze informacje o życiu po tyroidektomii.

Zabieg usunięcia tarczycy — na czym polega i kiedy jest konieczny?

Zabieg operacyjnego usunięcia tarczycy (tyroidektomia, tyreoidektomia) to poważna procedura chirurgiczna, która polega na całkowitym bądź częściowym usunięciu tego ważnego gruczołu endokrynnego. Decyzja o usunięciu tarczycy zawsze opiera się na starannej diagnozie lekarskiej i analizie stanu zdrowia pacjenta, mającej na celu poprawę jego zdrowia i jakości życia.

Wskazania do zabiegu usunięcia tarczycy:

• Obecność dużego wola uciskającego drogi oddechowe lub powodującego niekorzystny efekt kosmetyczny (nawet przy zachowaniu prawidłowej funkcji gruczołu),
• Nowotwór złośliwy lub podejrzane guzki w tarczycy,
• Powiększanie się wola mimo stosowania leków,
• Znaczny stopień powikłanej nadczynności tarczycy.

Na czym polega zabieg usunięcia tarczycy?

Po wykonaniu wszystkich niezbędnych badań i pomyślnym przejściu kwalifikacji do zabiegu tyroidektomia może być przeprowadzana w formie: 

• Całkowitej: usuwany jest cały gruczoł tarczycowy. Chirurg wykonuje nacięcie skóry, tzw. cięcie kołnierzowe. Naczynia zaopatrujące tarczycę są podwiązane, przytarczyce i nerw krtaniowy wsteczny zabezpieczone. Płaty tarczycy zostają oddzielone od otaczających tkanek oraz tchawicy, a następnie usunięte. Skóra jest zszywana, a w miejscu cięcia pozostawia się dren, który w przypadku niepowikłanego zabiegu jest usuwany następnego dnia.
• Częściowej: lekarz wykonuje niewielkie cięcie w dolnej części szyi (j.w.) umożliwiające dostęp do tarczycy, zaopatruje naczynia oraz nerwy, a następnie usuwa tylko część tarczycy, pozostawiając zdrowe fragmenty gruczołu.

O formie tyroidektomii decyduje lekarz. Tyroidektomia jest przeprowadzana w znieczuleniu ogólnym (tzw. narkoza) i trwa ok. 60-120 min. W trakcie zabiegu najczęściej stosuje się neuromonitoring w formie elektronicznego monitorowania nerwów krtaniowych wstecznych w celu zminimalizowania ryzyka ich uszkodzenia. 

Wycięte tkanki tarczycy są przekazywane do badania histopatologicznego. W zależności od przebiegu operacji oraz stanu ogólnego pacjenta zazwyczaj zostaje on wypisany do domu ok. 2-4 dni po tyroidektomii.

Czego nie wolno po operacji tarczycy?

Po operacji usunięcia tarczycy istnieje szereg zaleceń, których należy rygorystycznie przestrzegać, aby rekonwalescencja po zabiegu przebiegała sprawnie, oraz aby uniknąć ewentualnych powikłań. Czego nie wolno po operacji tarczycy? Oto kilka podstawowych zaleceń:

• Ograniczenie wysiłku fizycznego: przez ok. 2 tygodnie po zabiegu zaleca się znaczne ograniczenie aktywności fizycznej. 
• Unikanie gwałtownych ruchów głową przez ok. 1-miesiąc: mocne napinanie skóry szyi to coś, czego nie wolno po operacji tarczycy.
• Specjalna dieta po usunięciu tarczycy: przynajmniej przez pierwszy tydzień po usunięciu tarczycy zalecana jest specjalna dieta oparta na płynnych lub półpłynnych posiłkach o letniej temperaturze. Czego nie wolno po operacji tarczycy — przez pierwsze 1-3 tygodnie warto unikać posiłków chrupkich np. sucharków, oraz dań bardzo gorących. Ważne jest także spożywanie większych ilości płynów w celu łagodzenia suchości w jamie ustnej.

Czego nie wolno po operacji tarczycy — warto pamiętać, że każdy pacjent może wymagać indywidualnego podejścia, dlatego istotne jest ścisłe przestrzeganie zaleceń lekarza oraz regularne monitorowanie swojego stanu zdrowia.

Długość życia bez tarczycy, czy brak tarczycy skraca życie?

Brak tarczycy, wynikający z konieczności chirurgicznego usunięcia tego narządu, niekoniecznie skraca oczekiwaną długość życia — bez tarczycy można funkcjonować normalnie i żyć długo, pod warunkiem zmiany stylu życia i stosowania się do zaleceń lekarskich. Tarczyca odgrywa kluczową rolę w regulacji metabolizmu poprzez produkcję hormonów, takich jak tyroksyna (T4) i trójjodotyronina (T3). Czy brak tarczycy skraca życie, w związku z trwałymi niedoborami hormonów tak ważnych dla prawidłowego funkcjonowania organizmu? 

Po usunięciu tarczycy można skutecznie zastąpić brakujące hormony poprzez regularne przyjmowanie leków, takich jak m.in. Euthyrox, który dostarcza syntetyczną lewotyroksynę. Po usunięciu tarczycy istnieje także ryzyko obniżenia poziomu wapnia we krwi, co w konsultacji z lekarzem może wymagać suplementacji tego pierwiastka. 

Czy brak tarczycy skraca życie, obniżając jego jakość? Odpowiednie leczenie hormonalne po usunięciu tarczycy pozwala na utrzymanie równowagi hormonalnej i minimalizuje skutki uboczne braku tego narządu. W rezultacie, wielu pacjentów prowadzi zdrowe i pełnowartościowe życie, a ich długość życia bez tarczycy nie ulega skróceniu.

Warto jednak podkreślić, że kluczowym czynnikiem w zachowaniu satysfakcjonującego stanu zdrowia i optymalnej długości życia bez tarczycy jest regularna kontrola lekarska oraz dostosowywanie dawek leków w zależności od indywidualnych potrzeb pacjenta. 

Podsumowując, czy brak tarczycy skraca życie? Nie, o ile jest odpowiednio kompensowany przez hormonalną terapię zastępczą i zdrowy styl życia. Współpraca z lekarzem i regularne badania kontrolne są kluczowe dla utrzymania dobrej jakości życia po usunięciu tarczycy.

Jak nie przytyć po usunięciu tarczycy? Czy można być szczupłym po usunięciu tarczycy?

Już wiemy, że długość życia bez tarczycy nie musi ulec skróceniu przy odpowiednio dobranym leczeniu i wprowadzeniu zmian w stylu życia. Jednak pacjenci bardzo często obawiają się nadmiernego przybierania na wadze — czy można być szczupłym po usunięciu tarczycy? 

Tak, utrzymanie prawidłowej masy ciała jest możliwe. Co prawda brak tarczycy ma znaczący wpływ na spowolnienie procesów metabolicznych organizmu, jednak przy odpowiednim podejściu do leczenia i zmianie stylu życia odpowiedź na pytanie, czy można być szczupłym po usunięciu tarczycy, zdecydowanie jest twierdząca. Jak nie przytyć po usunięciu tarczycy?

• Regularne kontrole lekarskie i badania hormonalne: Po usunięciu tarczycy pacjenci są zazwyczaj leczeni hormonami tarczycy, takimi jak lewotyroksyna. Regularne monitorowanie poziomu hormonów i dostosowywanie dawek leków zgodnie z potrzebami pacjenta jest kluczowe dla utrzymania równowagi hormonalnej i jest skuteczne, jak nie chcemy przytyć po usunięciu tarczycy.
• Zrównoważona dieta: Skupienie się na zdrowej, zrównoważonej diecie oraz monitorowanie ilości spożywanych kalorii pomaga w utrzymaniu prawidłowej masy ciała. Jeśli zastanawiasz się, czy można być szczupłym po usunięciu tarczycy, zachęcamy do przeczytania kolejnego akapitu na temat diety po usunięciu tarczycy.
• Aktywność fizyczna: regularna aktywność fizyczna jest istotna, jak nie chcemy przytyć po usunięciu tarczycy. Ćwiczenia aerobowe i trening siłowy wspierają metabolizm, co może pomóc w kontrolowaniu masy ciała i znacząco poprawić ogólną jakość życia.
• Zarządzanie stresem: stres może mieć wpływ na masę ciała. Techniki relaksacyjne, joga, medytacja i wsparcie psychologiczne mogą okazać się bardzo pomocne, jak nie chcemy przytyć po usunięciu tarczycy i żyć długo, w jak najlepszym zdrowiu.

Podsumowując — czy można być szczupłym po usunięciu tarczycy? Tak, jednak należy pamiętać, że istnieje szeroki zakres czynników, które mogą wpływać na masę ciała po tyroidektomii. Dlatego w razie jakichkolwiek wątpliwości należy zasięgnąć porady lekarza oraz doświadczonego dietetyka.

Dieta po usunięciu tarczycy

Po usunięciu tarczycy dieta odgrywa kluczową rolę w utrzymaniu równowagi hormonalnej, zapewnieniu optymalnego zdrowia i prawidłowej masy ciała.

• POKARMY BOGATE W JOD: to istotny składnik wpływający na produkcję hormonów tarczycy. Dieta po usunięciu tarczycy powinna więc zawierać m.in.: owoce morza, ryby oraz algi morskie, które są wartościowymi źródłami jodu. 

• BŁONNIK: Dieta po usunięciu tarczycy powinna być bogata w naturalnie występujący błonnik, który wspomaga pracę układu pokarmowego, zapewnia długotrwałe uczucie sytości i pomaga zapobiegać zaparciom.

• OGRANICZENIE SPOŻYCIA PRODUKTÓW O WYSOKIM INDEKSIE GLIKEMICZNYM: słodycze, słodkie i gazowane napoje czy słone przekąski spożywane zbyt często, uniemożliwiają utrzymanie stabilnej gospodarki węglowodanowej. 

• UNIKAJ w nadmiarze takich pokarmów jak m.in.: kapusta, brukselka, kalafior, szpinak, brokuły, czy proso, które mogą negatywnie wpływać na gospodarkę jodu w organizmie.

W diecie po usunięciu tarczycy warto również zwrócić uwagę na odpowiednie spożycie białek, zdrowych tłuszczy, witamin oraz minerałów. W przypadku trudności z prawidłowym komponowaniem jadłospisu warto skonsultować się z lekarzem i dietetykiem.

Bibliografia (dostęp do źródeł internetowych z dnia 05.02.2024 r.):

• Katarzyna Łącka1, Adam Czyżyk, Leczenie niedoczynności tarczycy, FARMACJA WSPÓŁCZESNA 2008; 1: 222-230: https://www.akademiamedycyny.pl/wp-content/uploads/2016/05/200804_Farmacja_004.pdf
• dr n. med. Dominika Wnęk, Dieta w niedoczynności tarczycy: https://www.mp.pl/pacjent/dieta/diety/diety_w_chorobach/124437,dieta-w-niedoczynnosci-tarczycy
• Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich we Wrocławiu, Wiktor Pawłowski — rozprawa doktorska: Czynniki prognostyczne chorób nowotworowych tarczycy u pacjentów operowanych z powodu chorób tarczycy, Promotor: Dr hab. med. Renata Taboła, Promotor pomocniczy: Dr n. med. Mariusz Chabowski, Wrocław, 2020r.
• Marzena A. Humańska, Katarzyna Betke, Danuta Ponczek, Karolina Gachewicz,
• Wojciech Kaczmarek, Anna Andruszkiewicz, Styl życia pacjenta po tyreoidektomii- rola pielęgniarki, PROMOCJA, EDUKACJA ZDROWOTNA ORAZ PROFILAKTYKA W NAUKACH MEDYCZNYCH TOM IX, Białystok 2023: https://www.umb.edu.pl/photo/pliki/WNoZ_jednostki/wnoz-z-zintegrowanej-opieki-medycznej/monografie/promocja_ix_tom_2023.pdf#page=117
• Usunięcie tarczycy (tyroidektomia): https://www.mp.pl/pacjent/badania_zabiegi/88474,usuniecie-tarczycy-tyroidektomia