Przeczytaj, na czym polega złamanie kości haczykowatej i sprawdź często zadawane pytania na ten temat.

Kość haczykowata – gdzie się znajduje i jakie pełni funkcje?

Kość haczykowata, znana również jako kość haczykowa, jest jedną z ośmiu kości nadgarstka i znajduje się w dolnym rzędzie tych kości, po stronie małego palca. Jest klasyfikowana jako krótka kość. Kość ta znajduje się tuż nad nadgarstkiem, przy czym odpowiada za połączenie z czwartą i piątą kością śródręcza​. Pełni kilka kluczowych funkcji. Przede wszystkim, współtworzy zespół kości nadgarstka, który stanowi most między dolną częścią ramienia a dłonią. Haczyk kości haczykowatej pełni rolę jednego z czterech punktów przyłączenia dla więzadła zginacza, a także działa jako krążek dla 4. i 5. ścięgien zginaczy, co jest istotne dla płynnego ruchu i zginania palca serdecznego oraz małego palca. Haczyk ten również uczestniczy w tworzeniu kanału Guyona, przez który przechodzą nerw łokciowy, tętnica i żyła, wchodzące do dłoni​. Kość haczykowata jest też punktem przyczepu dla mięśnia odwodzącego mały palec, co jest kluczowe dla ruchów rozstawiania i zbliżania palców.

Złamanie kości haczykowatej – opis urazu

Złamanie haczyka kości haczykowatej jest stosunkowo rzadkim, ale specyficznym urazem występującym głównie w nadgarstku. Charakterystyczne jest dla sportowców używających sprzętu z uchwytem, jak np. kije golfowe, rakiety tenisowe czy kije baseballowe. Złamanie to może wynikać z bezpośredniego urazu dłoni, jak upadek, uderzenie przedmiotem w dłoń czy wypadek samochodowy. Bardzo często występuje podczas gry w golfa, gdy kij golfowy uderza o podłoże zamiast o piłkę, przekazując nagły i silny nacisk na haczyk kości haczykowatej​.

Przyczyny

Złamanie haczyka kości haczykowatej najczęściej wynika z bezpośredniego urazu mechanicznego. Typowymi przyczynami są upadki na otwartą dłoń, bezpośrednie uderzenia w dłoń lub nadgarstek, oraz specyficzne ruchy podczas uprawiania sportów takich jak golf, tenis, czy baseball, gdzie dochodzi do nagłego przeniesienia siły przez uchwyt sprzętu sportowego. Złamania mogą również wynikać z ciągłego przeciążenia w trakcie wielokrotnie powtarzanych ruchów, co prowadzi do złamań zmęczeniowych.

Objawy

Typowe objawy obejmują ból w centralnej części dłoni bliżej strony małego palca, zlokalizowany tuż za zgięciem nadgarstka. Ból zazwyczaj nasila się podczas chwytania, naciskania czy innych formach nacisku na dłoń. Może również występować ograniczona siła chwytu oraz bolesność przy dotyku haczyka kości haczykowatej. Objawy te mogą być na tyle łagodne, że często są mylone ze zwykłym zwichnięciem nadgarstka, co prowadzi do opóźnienia w diagnozie.

Leczenie

Leczenie zazwyczaj rozpoczyna się od unieruchomienia nadgarstka przy użyciu gipsu lub szyny na okres około 4 tygodni. W przypadku opóźnionej diagnozy lub przemieszczenia fragmentów kości może być wymagana interwencja chirurgiczna, która obejmuje otwarte nastawienie złamania i stabilizację za pomocą śrub, płytek, czy drutów Kirschnera. W niektórych przypadkach, szczególnie gdy złamanie nie goi się prawidłowo, może być konieczne chirurgiczne usunięcie haczyka kości haczykowatej​.

Powikłania

Nieleczony lub nieprawidłowo leczony uraz może prowadzić do różnych powikłań, w tym do przewlekłego bólu, ograniczenia ruchomości nadgarstka, osłabienia siły chwytu, a nawet do przewlekłych problemów związanych z uszkodzeniem ścięgien lub nerwów przechodzących w pobliżu haczyka kości haczykowatej. Możliwe jest również wystąpienie zrostów, niestabilności stawowej, a także neuropatii nerwu łokciowego w wyniku uszkodzenia podczas urazu czy operacji​.

Stłuczenie i pęknięcie kości haczykowatej – czym różni się od złamania?

Stłuczenie jest wynikiem bezpośredniego uderzenia lub nacisku, które powoduje uszkodzenie naczyń krwionośnych pod skórą, ale nie prowadzi do przerwania ciągłości tkanki kostnej kości haczykowatej. Charakteryzuje się bólem, obrzękiem oraz zmianą koloru skóry na zasiniałą lub fioletową, co jest wynikiem krwawienia podskórnego. Stłuczenia są zwykle mniej poważne i nie wymagają tak zaawansowanego leczenia jak złamania.

Z kolei pęknięcie kości haczykowatej to rodzaj złamania, w którym dochodzi do niepełnego przerwania ciągłości kości. Oznacza to, że kość jest nadal częściowo złączona, co różni się od pełnego złamania, gdzie kość jest całkowicie rozdzielona na co najmniej dwa fragmenty. Pęknięcie może być trudne do zdiagnozowania bez zastosowania obrazowania rentgenowskiego, ponieważ objawy takie jak ból, obrzęk i ograniczona ruchomość mogą być podobne do objawów stłuczenia.